Plac Nowy - wyrożnienie - AKG Architektura Krajobrazu + NArchitekTURA

PLAC PARASOLI - Przestrzeń Placu Nowego, jednego z najbardziej popularnych miejsc krakowskiego Kazimierza wzbogacono o dziesiątki białych parasolek, tworzących nowe oblicze miejsca. Inspiracją dla każdej z nowych interwencji na placu były elementy występujące obecnie i w przeszłości na placu, jednak projekt bazuje raczej na nowoczesnej interpretacji niż na kopiowaniu historii. Nowe działania mają służyć większej dostępności i atrakcyjności przestrzeni ''czynnej'' 24 godziny na dobę.

Chodniki przy północnej, wschodniej i zachodniej części placu z najbardziej popularnymi lokalami zostały znacznie poszerzone dla polepszenia komunikacji pieszej oraz stworzenia większej przestrzeni na potrzeby letnich ogródków.
Geometria wewnętrznej części placu została prawie całkowicie zachowana, z zachowaniem istniejącej posadzki (oraz z uwzględnieniem jej remontu w niektórych miejscach). Poprawiono dostępność placu ze wszystkich stron rezygnując z większości otaczających stanowisk parkingowych, barier oraz znaczących różnic poziomów. Przestrzeń placu została wzbogacona w znaczną ilość  nowych ławek, stojaków na rowery itp.. Ruch kołowy został  znacznie ograniczony, a w obrębie placu pozostawiono miejsce jedynie dla 8 stanowisk parkingowych. W pasmach chodników przy kamienicach ograniczających plac zaplanowano latarnie nawiązujące do historycznych form, znajdujących się niegdyś w tym miejscu (na podstawie  starych fotografii).  Zaplanowano wymianę nawierzchni na płyty kamienne – sjenitowe w obrębie okręgu w bezpośrednim sąsiedztwie budynku Okrąglaka. Dodatkowo ten element byłby podświetlany pasmowo od dołu w nocy , dając wrażenie „lewitowania” budynku.
W celu lepszego wyeksponowania historycznej pompy na osi ulicy Meiselsa zaprojektowano  rzeźbiarską podstawę z kamienia (również sjenitu), zakończoną ławką na planie koła.

Najważniejszy element nowego zagospodarowania Placu Nowego to  parasole.
Forma tych nowych (tymczasowych i montowanych na stałe) obiektów, inspirowana jest pośrednio twórczością Tadeusza Kantora, ale też parasolami towarzyszącymi obecnie stoiskom handlowym na placu. Przeskalowane formy, wykonane w tym przypadku z z trwałych materiałów, pełnią funkcję zadaszenia projektowanych stanowisk handlowych, ławek, stojaków na rowery. Parasole posiadają zintegrowany system oświetleniowy, który umożliwia uzyskanie efektu pośredniej, delikatnej iluminacji na powierzchni placu poprzez odbicie od wewnętrznej powłoki.
Swobodny układ nowych parasolek umożliwia lepszą niż dotychczas ekspozycję budynku Okrąglaka i przestrzeni placu. Nowe parasole zaplanowano również jako zadaszenie stoisk na targowisku przy granicy placu i  ul. Estery.
Zunifikowana, uproszczona, biała forma parasola może stać się znakiem charakterystycznym i symbolem popularnego krakowskiego placu, a może nawet całego Kazimierza, pojawiając się w różnych miejscach tej malowniczej dzielnicy.

Nowe ławki, stojaki na rowery, kosze na śmieci, mobilne i stałe stoiska handlowe, skrzynie na potrzeby handlu zaprojektowano w minimalistycznej stylistyce, dążąc do jak największej prostoty i ergonomiczności tych obiektów.
Przestrzeń placu wzbogacono również kilkoma nowoczesnymi meblami znanych projektantów: „Rock” Arika Levy i „Shady Lace” Chrisa Kabel.

Zaplanowano dobudowę nowego kiosku i niewielkiego śmietnika do budynku toalet i administracji, decydując jednocześnie o zburzeniu istniejącego kiosku i śmietnika. Konsekwencją tego kroku jest połączenie funkcji trzech budynków w jednym obiekcie, który zamaskowano strukturą pokryta roślinami. W związku z brakiem drzew i krzewów w przestrzeni placu zdecydowano o zastosowaniu zielonych ścian w postaci tzw. pionowych ogrodów. W ten sposób Plac Nowy wzbogacony jest o przestrzeń zieloną, stworzoną za pomocą specyficznych gatunków roślin, które do wzrostu nie potrzebują zakorzenienia w glebie. Za pomocą specjalnych instalacji dostarczane im są minerały i woda. Zróżnicowane rośliny, umieszczone na specjalnym stelażu, swobodnie zakorzeniają się i rozrastają, stając się żywym biotopem, przyciągającym nie tylko wzrok... ale też ptaki i owady.

Bardzo ważnym elementem projektu jest identyfikacja i komunikacja wizualna, nastawiona zarówno na stałych bywalców placu, ale również na tymczasowych przechodniów i turystów.

Prowizoryczne napisy wykonane białą farbą na posadzce Placu Nowego stały się inspiracją dla całkowicie nowego systemu identyfikacji wizualnej placu. Starannie zaprojektowane, nowe białe znaki - piktogramy są jedyną ingerencją w istniejącą, historyczną posadzkę placu. Rozgraniczają, jak dotychczas stanowiska handlowe, ale również sugerują ruch na placu, wskazują kierunki i zawierają piktogramy z ilustracjami komentującymi i sugerującymi wydarzenia w przestrzeni publicznej.

Kolejnym elementem projektu identyfikacji wizualnej jest ujednolicenie szyldów, menu i informacji na elewacjach budynku Okrąglaka, z wykorzystaniem koloru zielonego, używanego obecnie na framugach i okiennicach budynku.

Wszystkie elementy identyfikacji wizualnej powinny być wykonane w języku polskim i angielskim.

Niższy element okrągłego dachu, wykończony obecnie papą na lepiku, mógłby służyć jako miejsce nocnych, multimedialnych projekcji wyświetlanych z otaczających budynków. Projekcje mogłyby być związane z czasowymi wydarzeniami w życiu kulturalnym Krakowa, ale mogłyby również służyć celom reklamowym i ogłoszeniowym.

Tego typu, proste i tanie interwencje w znacznym stopniu mogłyby przyczynić się do zmiany wizerunku placu oraz ujednolicenia i uczytelnienia informacji wizualnej.

Projekt wyróżniony w konkursie na Plac Nowy w Krakowie.

AKG Architektura Krajobrazu + NArchitekTURA
 
Autorzy:
Bartosz Haduch - NArchitekTURA
Marcin Gajda - AKG Architektura Krajobrazu
Artur Zaboklicki

Współpraca autorska:
Magdalena Kornacka
Urszula Jarkowska
Joanna Dźwierzyńska
Bartosz Kardaś
Artur Ganczarek
Michał Sapeta
Tomasz Stachowicz

po kliknięciu na ilustracje - powiększenia