Część teoretyczna obejmuje m.in. teksty tak znanych teoretyków architektury i filozofów przestrzeni o międzynarodowym znaczeniu, jak Aaron Betsky, Georges Teyssot, Marc Auge, Philip Uhrsprung, Kurt Forster i Jacek Dominiczak. Tutaj zaprezentowana zostaje bardzo szeroka panorama myślenia o przestrzeni i funkcjach architektury, od ujęcia psychoanalitycznego, gdzie analizowane jest rola przestrzeni w procesie kształtowania ludzkiej podmiotowości, poprzez ujecie antropologiczne, gdzie analizowana jest rola profesji architekta po urbanistyczna analizę doświadczenia przestrzennego. Część praktyczna to kolekcja najbardziej istotnych i interesujących współczesnych praktyk architektonicznych, od Petera Zumthora i Klausa Kady, poprzez Diane Agrest, Ann Lacaton i Colina Fournier po najmlodsze, niezwykle dynamiczne rozwiązania architektoniczne, których przykładem jest praktyka takich architektów, jak Hani Raschid, Jurgen Mayer H., oraz Philip Rahm. Niezwykle atrakcyjna częścią tej publikacji są trzy eseje fotograficzne, które maja istotne znaczenie w procesie reprezentacji architektury: jedna z najsłynniejszych fotografek architektury, Helen Binet zaprezentuje swoja fotograficzna wersje architektury cienia, Gerard Zugmann pokaże kolekcje niezwykłych fotografii modeli i makiet firmy architektonicznej Coop Himmelblau a Sabine Richter przedstawi swoja subiektywna fotograficzna wersje intymnych przestrzeni urbanistycznych, od Krakowa po Norymberge.
Ta publikacja, obejmująca tak szeroki zakres tematyczny, od architektury, poprzez historie sztuki, socjologie i psychologie przestrzeni, oraz sztuki wizualne przeznaczona jest dla bardzo obszernego grona odbiorców, dla których zwykle i proste pytanie CO TO JEST ARCHITEKTURA? pozostaje wciąż intrygujące i fascynujące.
Bogna Dziechciaruk-Maj
Przestrzeń dla architektury
Adam Budak
Obsesja. Pomiędzy precyzją i wyobraźnią
image / space
Gerald Zugmann
Kocham pewną dozę inscenizacji
– wolną od wszelkiego przypadku
the thinking of: zone of discourse
Aaron Betsky
Przestrzeń queer.
Architektura i pożądanie osób tej samej płci
Jacek Dominiczak
Dotyk i pieszczota:
subtelne terytoria architektury dialogicznej
Marco De Michelis
Emocje w architekturze
Heinz Paetzold
Doświadczenie architektury miasta. Polityka
przechadzki w duchu Waltera Benjamina
Georges Teyssot
Architektura protez:
środowisko dla technociała
Philip Ursprung
Zbudowane obrazy – budynki wyobrażone:
wystawiając Herzoga & de Meurona
image / space
Heléne Binet
Tajemnica cienia.
Światło i cień w architekturze
shifts
Diana Agrest
Dyskursywne przeniesienia
Marc Augé
Architektura jako iluzja i aluzja
John Palmesino
USE: Uncertain States of Europe
– Niepewne Stany Europy
Kathryn Findlay, Lorens Holm
Co to nie jest architektura?
image / space
Adam Budak
Mikro-narracje o rzeczach zwykłych.
Śledząc struktury pamięci
the making of: zone of practice
Odile Decq
Przestrzeń jest doświadczaniem wrażeń
Didier Fiuza Faustino
Corpus delicti
Colin Fournier
„Igrając z ogniem”.
Biomorfi czny paradygmat
Nikolaus Hirsch
O granicach albo o trudnościach z utratą kontroli
Krzysztof Ingarden
Matryca przestrzeni
Christian Kerez
Co to jest / co to nie jest architektura?
Jan Kleihues
O miejscu, funkcji, porządku
i wolności do tworzenia piękna
Anne Lacaton
Mieszkać
Jürgen Mayer H.
Re:Public
Zbigniew Oksiuta
Isopycnic Systems, Spatium Gelatum,
Hodowle przestrzeni
Philippe Rahm
Architektura bezpośrednia
Hani Rashid
Asymptote: w poszukiwaniu nowej elegancji
Peter Zumthor
Magia rzeczy realnych
www.sklep.w-a.pl/index.php?in=produkt&id_prod=2085
Drugi tom Co to jest architektura?/What is architecture? to zapis cyklu wykładów wygłoszonych w latach 2003-2007 w Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha przez wybitnych architektów i teoretyków z całego świata. (Poprzedni tom zawierał teksty wykładów, jakie odbyły się w Bunkrze Sztuki w latach 2000-2002).W efekcie otrzymujemy kolejną obszerną i interesującą publikację, która odnosi się tak do teorii, jak i praktyki architektonicznej, pokazuje całą różnorodność i złożoność problematyki, jaką zajmuje się współczesna architektura.
Tak się szczęśliwie składa, że w działalności Centrum Manggha (od niedawna Muzeum Manggha) architektura zawsze była osobnym, wyraźnie wyodrębnionym tematem, a samo Centrum – powstałe w 1994 roku według projektu wybitnego japońskiego architekta Araty Isozakiego, bez wątpienia nadal jedna z najciekawszych budowli wzniesionych w Polsce w ostatnich latach – stanowi naturalne miejsce dla dyskusji o nowej architekturze, jej sytuacji i perspektywach.
Nowa architektura zawiera w sobie zawsze pewną niewiadomą, wymaga swoistej weryfikacji przez czas i ostatecznej akceptacji przez ludzi, którzy w budynku żyją lub pracują. Z perspektywy trzynastu lat istnienia i działalności Centrum Manggha można śmiało stwierdzić, że jego forma architektoniczna przeszła tę weryfikacje pomyślnie. Budynek centrum to architektura na ludzką miarę i skalę, miejsce w którym zarówno ci, co tu pracują, jak i ci, którzy to miejsce odwiedzają, czują się dobrze. Decydująca wydaje się więc ludzka obecność: zamieszkując architekturę stopniowo ją „ożywiamy” i oswajamy, z czasem nasz stosunek do niej staje się coraz bardziej osobisty. O tym wrażeniu decyduje też trudno uchwytna, ale wyraźnie wyczuwalna atmosfera: „duch miejsca”. Jest to niewątpliwa zasługa architekta, który w swoim projekcie przywołał symboliczną wizję architektury polsko-japońskiej, a także w typowy dla siebie sposób połączył wiele funkcji i znaczeń: rozległy hol na osi budynku, otwarty na Wisłę i Wawel, z częścią kawiarnianą i księgarnią, tajemniczą przestrzeń galeryjną, funkcjonalną salę widowiskową, poprzedzoną przestronnym lobby, biura, magazyny, bambusowy ogród z domkiem herbacianym…Architekt w wyborze miejsca (nad brzegiem Wisły, z widokiem na historyczny Kraków) odniósł się do lokalnej tradycji, a w samym budynku uwzględnił także elementy tradycji architektonicznej Japonii, umiejętnie łącząc ze sobą tradycję i nowoczesność; zestawił cegłę i drewno z metalem i szkłem; otwartą rozświetloną przestrzeń holu skontrastował z miejscami mrocznymi, kontemplacyjnymi (wnętrza galerii); wyeksponował walory widokowe budynku, wykorzystał symbolikę fali (zarys dachu nawiązuje do fali wiślanej oraz słynnego drzeworytu Katsushiki Hokusaia Wielka fala w Kanagawa) . Można bez żadnej przesady powiedzieć, że w projekcie Centrum Manggha Arata Isozaki zrealizował paradygmat architektury japońskiej, w następujący sposób określony przez Wolfganga Welscha: Gdy japońscy architekci myślą o budynku, nie koncentrują się na nim samym. Biorą pod uwagę środowisko: krajobraz, przepływ energii, klimat, wiatr, procesy naturalne, kolory i żywioły.(…) Wiatr, woda, temperatura, niebo i ziemia – a przede wszystkim, zapewne, czas – mają najwyższe znaczenie (…). Nie ma ścisłej granicy między budynkiem a środowiskiem. Zewnętrze jest wewnątrz, a wnętrze jest na zewnątrz.(Co to jest architektura? / What is architecture?, Kraków 2002, s.185-186)
Wielość i mobilność funkcji Muzeum Manggha znakomicie współgra z mobilnością architektury, bowiem, jak pisze Cristin Feireiss: Ruch powstaje tam, gdzie i kiedy chce, nie zważając na to, co architekci i planiści uznają za słuszne. Budynki zmieniają się, gdy tylko zostaną zamieszkane. Transformują się funkcje. Ludzie, ze swą własną dynamiką i własnym rytmem ,mają inne wyobrażenie o budynku po jego ukończeniu, niż architekci. (Co to jest architektura?, s.85).
W tak rozumianej przestrzeni muzeum przestaje już być statyczną „świątynią sztuki”. Przeciwnie – znakomicie mieści się w niej dynamiczna działalność instytucji, która łączy podstawowe dla niej funkcje muzealne z szeroką aktywnością żywego centrum kultury. W nowoczesnym, przyjaznym budynku znalazło miejsce muzeum nowego typu, które wprowadza nowe metody i formy działania. Jego głównym zadaniem staje się upowszechnianie sztuki, rozumianej możliwie interdyscyplinarnie, z silnym akcentem położonym na współczesności. W ten sposób trwałość i niezmienność tradycyjnego muzeum zostaje zastąpiona przez otwartość, elastyczność, zdolność do adaptacji nowej instytucji.
Nic dziwnego, że cieszący się ogromnym powodzeniem cykl wykładów Co to jest architektura? tak dobrze wpisał się w działalność najpierw Centrum, a następnie Muzeum Manggha, a nowoczesny, przyjazny budynek to znakomity entourage dla tej tematyki.
Bogna Dziechciaruk-Maj
Dyrektor Muzeum Manggha
PATRONAT MEDIALNY
www.sklep.w-a.pl/index.php?in=produkt&id_prod=2085
