Schody łączą kondygnacje, oddzielają strefę dzienną od nocnej i wytyczają ciąg komunikacyjny. Jednak oprócz samej funkcjonalności, są również efektowną ozdobą domu – zwłaszcza te wykonane z drewna. Jaki gatunek tarcicy wybrać, żeby cieszyć się ich urokiem jak najdłużej? Na to pytanie odpowiada Paweł Torz, ekspert od tarcicy w JAF Polska.
Schody to jeden z najbardziej skomplikowanych, a zarazem podatnych na zużycie elementów architektury budynku. Muszą być one dopasowane do kształtu klatki schodowej oraz pomieszczeń, przy okazji będąc wygodnymi i trwałymi w użyciu. W związku z tym, schody wykonane z drewna od lat stanowią jeden z najpopularniejszych wyborów.
Drewno jako materiał jest piękne, ciepłe w dotyku i pozwala na niemal dowolne możliwości obróbki. Wprowadza do wnętrza przyjazny, naturalny klimat, pasując zarówno do tradycyjnych wnętrz, jak i nowoczesnych minimalistycznych aranżacji. Schody z drewna są także ekskluzywnym dopełnieniem dla stali, betonu i szkła. Zalecane wymiary określają przepisy budowlane, natomiast materiał i sposób wykończenia leżą po naszej stronie. Co więc wybrać, by służyło nam na lata?
Schody z drewna
Kluczową decyzją jest wybór odpowiedniego gatunku drewna i jego odpowiednie zabezpieczenie. Z założenia na bok odkładamy gatunki miękkie, chociaż mogą nadać się na niektóre elementy konstrukcyjne. Drewno na schody musi być twarde i odporne na długotrwałe użytkowanie, czyli duże obciążenia, ścieranie, przypadkowy upadek ciężkiego przedmiotu i wiele innych zdarzeń.
„Najchętniej wybierane przez producentów schodów są zazwyczaj gatunki rodzime. Drewnem najbardziej popularnym jest niezmiennie dąb. Choć dębowe schody są droższe w wykonaniu ze względu na relatywnie wyższą cenę tarcicy dębowej, ich wysoką cenę rekompensuje imponująca żywotność drewna oraz jego niepowtarzalne walory estetyczne. Ciekawym rozwiązaniem są obecnie schody jesionowe — barwione i wykończone na dąb. Ze względu na zbliżoną budowę, te dwa gatunki posiadają bardzo podobne właściwości, przy czym jesion jest prawie dwa razy tańszy. Ostatnimi czasy popularność, zwłaszcza na rynku skandynawskim, zyskują schody z wangami malowanymi na biało, których trepy wykonane są z naturalnego dębu. Wanga to belka, w którą wsuwane lub nasadzane są stopnie. Nadaje się do tego drewno olchowe, które jest miękkie i znacznie tańsze, ale w tej roli sprawdza się znakomicie. Z gatunków nieco bardziej egzotycznych prym wiedzie modrzew syberyjski, sapelli i iroko (przede wszystkim na schody zewnętrzne). Posiadamy również orzech amerykański w 4 klasach jakości: od bezsęcznej po sękatą. To bardzo ładny gatunek o nieregularnym usłojeniu, którego nie da się pomylić z żadnym innym. Świetnie komponuje się z orzechowymi meblami.” — mówi Paweł Torz, ekspert od tarcicy w JAF Polska.
Betonowe, samonośne, dywanowe
Najpopularniejszym wariantem są schody betonowe, obłożone z zewnątrz drewnem. Drewniane stopnie układa się na betonowej konstrukcji. Takie rozwiązanie zajmuje jednak sporo miejsca. „Czasem jest też nieosiągalne ze względu na zbyt małą nośność stropu. Dlatego bardzo popularne są drewniane schody samonośne. Elementy konstrukcyjne takich schodów mogą być w całości drewniane lub metalowe. Ciekawą odmianą są schody dywanowe, które prezentują się lekko i designersko. To zasługa braku widocznych elementów konstrukcyjnych. Efekt lekkości możemy uzyskać też w schodach spiralnych bez podstopnic. Niestety są one mniej wygodne w codziennej eksploatacji. Zwłaszcza dla osób starszych lub małych dzieci. Z tego samego powodu ważnym elementem jest przemyślane umieszczenie balustrad. Pomimo, że poręcz nie każdemu musi się podobać, to pełni swoją funkcję i znacząco podnosi bezpieczeństwo użytkowania. Balustrada w schodach dywanowych stanowi integralną część konstrukcji, która odpowiada za przenoszenie obciążeń. Schody mogą być również wyposażone w spocznik, czyli płaską platformę łączącą biegi schodowe. Jak sama nazwa wskazuje, spocznik wyznacza miejsce wygodnego postoju w drodze na szczyt.” – wyjaśnia Paweł Torz z JAF Polska.
Konserwacja
A co w przypadku konserwacji schodów wykonanych z drewna? Do wyboru mamy klasycznie lakier oraz olej. „Powierzchnia olejowana jest mniej śliska, a zarysowania mniej widoczne. Olej możemy też łatwo uzupełnić, przeprowadzając miejscową renowację. Lakier jest bardziej odporny na zabrudzenia i łatwo utrzymamy go w czystości. Niestety ziarenka piasku, zgrzytające pod podeszwą buta, mogą zostawić na nim trwały ślad. Lakierowanych schodów nie odnowimy fragmentarycznie, za to wymagają tego rzadziej. Niezależnie od rodzaju wykończenia — schody posiadają trudno dostępne zakamarki. Dlatego tak istotna jest ich precyzyjna konserwacja. Solidnie zabezpieczone drewniane schody to satysfakcja z każdym stopniem.” – wyjaśnia Paweł Torz, ekspert od tarcicy w JAF Polska.
Drewniane schody to doskonała inwestycja na lata. Wykonane z najlepszych gatunków drewna oraz odpowiednio pielęgnowane, tego typu schody zapewniają nie tylko bezproblemowe użytkowanie, ale i wyjątkowo elegancki wygląd dopasowany do każdego wnętrza.
