O przedszkolach
Parafrazując słowa holenderskiego architekta, doświadczonego projektanta budynków szkół i przedszkoli Hermana Herzbergera: przestrzeń przedszkola/szkoły to zarówno dom, plac zabaw, jak i małe miasto. Te słowa można potraktować jako zwięzłą definicję tego, co jest ważne w projektowaniu przestrzeni dla dzieci. Z jednej strony przedszkolne wnętrza powinny być azylem, spokojnym miejscem, gdzie można poczuć się jak w domu, schronić i odpocząć od wszelkich bodźców. Z drugiej strony przestrzeń powinna oferować możliwość różnego rodzaju zabaw: grupowych i indywidualnych, ruchowych i intelektualnych, dzięki czemu dzieci poprzez zabawę uczą się, zdobywając nowe umiejętności. Dla dziecka przedszkole to także małe miasto, rozumiane jako przestrzeń, którą dzieli się z innymi i o którą wspólnie dba, gdzie poznaje nowe-obce osoby, nawiązuje pierwsze przyjaźnie, uczy się współdziałania i wzajemnych relacji, zdobywając w ten sposób kompetencje społeczne na przyszłość. W tym kontekście sposób i jakość projektowania budynków i wnętrz przedszkoli odgrywa bardzo istotną rolę w procesie edukacji oraz kształtowania odpowiedzialnych, kreatywnych i empatycznych postaw wśród młodego pokolenia, które w przyszłości będzie odpowiadać za jakość kapitału społecznego.
Gdy dziecko się jeszcze rozwija istotne jest dobranie odpowiednich mebli i takie zaprojektowanie wnętrza, aby użytkownik miał możliwość zabawy, nauki i eksperymentowania. Młody człowiek potrzebuje wielu różnych bodźców, aby prawidłowo rozwijać swoją kreatywność oraz umiejętności ruchowe. Dlatego chcieliśmy, aby dzieci mogły się poruszać i częściowo aranżować przestrzeń według własnych potrzeb. Każdy mebel ma nie tylko jedną funkcję, a tyle ile przedszkolak sobie wyobrazi.
Projekt Przebudowa wnętrz w Przedszkolu nr 42 „Kwiaty Polskie”
Biuro projektowe Atelier Starzak Strebicki
Lokalizacja Poznań, Polska
Rok 2017
Program Przebudowa wnętrza 2 sal lekcyjnych w Przedszkolu nr 42 „Kwiaty Polskie”
Powierzchnia 137 m2
Zdjęcia Mateusz Bieniaszczyk
Tekst Maja Brzozowska-Brywczyńska
Przedszkole nr 42 „Kwiaty Polskie”
Realizacja stanowiła integralną część projektu, w którym bierze udział przedszkole, poświęconego idei aktywnego uczenia się małych ludzi w otoczeniu przedszkolnym. Jej celem było takie zaaranżowanie przestrzeni nauki i zabawy, które ułatwi wprowadzanie zmian w systemie pracy z dziećmi zgodnie z zamysłem projektu.
Na piętrze budynku przedszkola znajdują się dwie przylegające do siebie przestronne sale na planie prostokąta, które do tej pory oddzielały dwuskrzydłowe – i najczęściej zamknięte – drzwi. Po konsultacjach z przedszkolankami prowadzącymi sąsiadujące grupy, zdecydowano się na otwarcie przestrzeni i swobodny przepływ dzieci oraz przedszkolnych aktywności między pomieszczeniami. Masywne tapicerowane drzwi zastąpione zostały przez przesuwane drewniane panele pomalowane do połowy wysokości emulsją tablicową. W obydwu pomieszczeniach wycyklinowano i zaolejowano oryginalny dębowy parkiet. Definiując charakter każdego z wnętrz wykorzystano zróżnicowane doświetlenie sal wynikające z ich usytuowania na linii północ-południe.
W pomieszczeniu północnym, z oknami ciągnącymi się wzdłuż dwóch szczytowych ścian została wygospodarowana przestrzeń na pracownię plastyczną – twórczą, ale raczej spokojną pracę małych rąk. Pod oknami, które wychodzą na teren przed wejściem do przedszkola, na całej długości został zainstalowany szeroki parapet. Służyć ma przede wszystkim za blat roboczy, ale stanowi również dogodny punkt widokowy do obserwowania życia na zewnątrz budynku, dotychczas pozostającego poza zasięgiem wzroku przedszkolaków.
W pomieszczeniu południowym – doświetlonym przestronnymi oknami wychodzącymi na zadrzewiony przedszkolny plac zabaw – elementem definiującym (i dominującym) jest zajmująca róg sali, zabezpieczona siatką antresola, umożliwiająca zarówno obserwowanie wszystkiego spod sufitu, jak i schowanie się w kąciku piętro niżej. Schody na antresolę pełnią jednocześnie rolę audytorium. Tutaj również wzdłuż okien ciągnie się szeroki drewniany parapet, na którym można zarówno układać klocki, jak i po prostu posiedzieć i popatrzeć na świat.
Każda z sal podzielona została na strefy: stolikową, ulokowaną przy samym wejściu – gdzie dzieci jedzą posiłki i zabawy wspólnej – w centrum, co dzięki otwartemu przejściu między salami daje naprawdę spory metraż do robienia tego, co przedszkolaki potrafią robić najlepiej. Trzecia strefa – inna w sali północnej (aktywność plastyczna) i w sali południowej (aktywność fizyczna) zachęca dzieci do integracji i eksplorowania obydwu połączonych sal. Poszczególne strefy oddzielone są od siebie niskimi mobilnymi szafkami, mieszczącymi wszystkie rzeczy potrzebne do pracy i zabawy, które pozwalają – w zależności od potrzeb i wyobraźni – to kurczyć, to rozszerzać przestrzeń.
Link: www.starzakstrebicki.eu/projekt/wnetrze-przedszkola
Przedszkole nr 46, ul. Księżycowa 10 Poznań
Lokalizacja Poznań, Polska
Rok 2018
Status Zrealizowany
Program Przebudowa wnętrza sali przedszkolnej
Powierzchnia 102 m2
Zespół Jola Starzak, Dawid Strębicki, Bartosz Bisaga, Luis Gómez Soriano, Zuzanna Wysoczyńska
Zdjęcia Mateusz Bieniaszczyk
W projekcie reorganizacji wnętrza przedszkola skupiliśmy się na sprofilowaniu rozwiązań architektonicznych, które wykorzystałaby potencjał dużego metrażu (102m2) i wprowadziłby do przestrzeni wielość sposobów jej użytkowania. Nową aranżację rozpoczęliśmy od wprowadzenia delikatnej szarości. Pozwoliło to nadać pomieszczeniu bardziej komfortową w odbiorze barwy, co również uspokoiło – dotychczas nieprzyjemną - kolorystykę. Salę podzielono na zróżnicowane strefy, które gwarantują elastyczność korzystania i spełniają warunek przestrzennej mobilności: w ciągu kilku minut istnieje możliwość szybkiej reorganizacji układu i dostosowania pomieszczenia pod aktualne wymagania i potrzeby. Centralną część stanowi strefa wspólna służącą do kolektywnej zabawy i ćwiczeń, natomiast wykorzystanie wnęki po przeciwnej stronie wejścia pozwoliło na wydzielenie mini sceny z możliwością zamontowania kotary. Dzięki temu przedszkole zyskało strefę teatralną, która znakomicie sprawdza się w przypadku prezentacji działań artystycznych i scenicznych przedszkolaków. W dwóch narożnikach znajdują się strefy drewnianych podestów służące jako miejsca do przechowywania przedszkolnych sprzętów, lecz jednocześnie doskonale sprawdzające się w funkcji audytoriów i miejsc zabaw w mniejszych gronach dzieci. Występujący wcześniej problem składowania rzeczy rozwiązano poprzez zamontowanie wzdłuż ścian szaf z półkami. Nowe funkcje zyskały również wnęki okienne, gdzie postawiono na zaprojektowanie szerokich parapetów, które dzięki temu zabiegowi zamieniły się w przytulne i intymne strefy do odpoczynku z widokiem na dziedzińce budynku. Aby wykorzystać w maksymalnym stopniu przestrzeń, wnęki pod parapetami spełniają również funkcję schowków. Całość uzupełniają schowane pod parapetami mobilne siedziska, które mogą być wykorzystywane jako elementy służące do zabawy, a w przypadku wystąpień pełnią rolę dodatkowych siedzeń dla publiczności.
Link: www.starzakstrebicki.eu/projekt/wnetrze-przedszkola-2
Przedszkole nr 87 im. „Jacusia i Agatki”, ul. Św. Czesława 6A
Lokalizacja Poznań, Polska
Rok 2018
Status Zrealizowany
Program Meble ze sklejki (podest, drzwi przesuwne, szafy, biurko)
Zespół Jola Starzak, Dawid Strębicki, Luis Gómez Soriano, Davide La Manna
Zdjęcia Mateusz Bieniaszczyk
Zlokalizowane na poznańskiej Wildzie Przedszkole nr 87 im. Jacusia i Agatki stanowi przykład dobrze zaprojektowanej architektury, która mimo upływu czasu, wciąż może stanowić inspirację dla młodszego pokolenia architektów. Nasze działania skupiały się na przebudowie trzech sal lekcyjnych, gdzie staraliśmy się maksymalnie wykorzystać potencjał przestrzenny obu pomieszczeń i dodać nowe elementy, które uzupełniają dotychczasowe wnętrze. Duża wielkość i zróżnicowanie wysokości sufitów w każdej z sal pozwoliło na wyznaczenie dwóch stref: ogólnej dla wspólnych zabaw i ćwiczeń oraz bardziej kameralnej (niższej), która spełnia funkcję przestrzeni odpoczynku. Nowe mobilne drzwi łączące obie sale zostały częściowo pokryte farbą tablicową dzięki czemu mogą również posłużyć jako panel, na którym można zamieszczać np. informacje lub rysunki. W narożniku jednej z sal umieszczono wielofunkcyjny podest, w którym można przechowywać rzeczy, lecz jednocześnie spełnia rolę małej sceny i przestrzeni pobudzającej do kreatywności, interakcji i zabawy. Za sprawą poszerzenia parapetów wzdłuż okien przedszkolaki zyskały kolejne miejsce do spędzania wolnego czasu i obserwowania przyrody na szkolnym ogrodzie. Nie zapomniano również o maksymalizacji funkcji, dlatego pod parapetami pomyślano o zapewnieniu przestrzeni do przechowywania rzeczy i zabawek. Przy wyborze materiału kierowano się jego właściwościami multisensorycznymi, wytrzymałością oraz przyjazną powierzchnią w użytkowaniu, dlatego zdecydowano się na wykonanie wszystkich elementów ze sklejki brzozowej.
Link: www.starzakstrebicki.eu/projekt/wnetrze-przedszkola-3