Stadion Narodowy, a miasto - Narodowe Centrum Sportu

Klikając na każdy obrazek otrzymujemy powiększenie

Ta ilustracja w bardzo wysokiej jakości > > > (jpg 3,67 mb)

1. Podstawowe założenia projektu:

• Poszanowanie wartości zastanych;

• Traktowanie otoczenia Stadionu Narodowego jako element kompleksu zielonego rozciągającego się od Parku Skaryszewskiego do Wisły;

• Powiązanie Stadionu z otaczającymi obszarami zabudowy miejskiej w formie parku „zielonej doliny” – miejsca wydarzeń i inicjatyw, które animować będą życie społeczne;

• Traktowanie ulicy Zielenieckiej jako ulicy o charakterze parkowym, łączącej a nie Rozdzielającej tereny parkowe, które przecina.

• Stworzenie silnie zdefiniowanego obszaru o charakterze miejskim w opozycji do swobodnej i otwartej formy urządzenia parku i lokalizowania w nim obiektów kubaturowych;

• Przestrzenne uporządkowanie rejonu skrzyżowania Targowej, Grochowskiej, Zamojskiego i Zielenieckiej – integracja istniejącej zabudowy tego rejonu Pragi i planowanego jej centrum na terenie Portu Praskiego;

• Koncentracja miejskiego programu usługowego w oparciu o przestrzeń ulic i placu w powiązaniu z lokalizacją najważniejszych stacji i przystanków transportu publicznego;

• Rok 2012 – czasowa cezura realizacji inwestycji w oparciu o zdefiniowaną strukturę obszaru, skończoną w formie niezależnie od stopnia wypełnienia.

  
  Poniższy opis stanowi uzasadnienie i opisanie tych założeń.

Ta ilustracja w bardzo wysokiej jakości > > > (jpg 2,85 mb)

2. Stadion Narodowy, a miasto

Teren COS - jeden z obszarów, które określają tożsamość miasta jest położony w jego centralnej części. Stadion X-lecia, który przez długie lata był chlubą Warszawy dziś kojarzy się zarówno z okresem świetności polskiego sportu, jak i mszą papieską, a ostatnio z największym bazarem w Europie. Obiekt, będący przykładem wysokiej klasy rozwiązań urbanistyczno-architektonicznych, uległ całkowitej degradacji, która objęła także sąsiadujące z nim obszary Pragi.

Decyzja o realizacji Stadionu Narodowego daje szansę odwrócenia kierunku zmian i odbudowy prestiżu rejonu COS. Wymaga to jednak znalezienia takiej formuły dla jego zagospodarowania, która nadałaby mu nową tożsamość.

Tożsamość ta winna być budowana w oparciu o istniejące elementy struktury urbanistycznej, niosące w sobie emocjonalny ładunek związany z historią przekształceń analizowanego obszaru i terenów doń przylegających, z poszanowaniem wartości przestrzennych i dokonań minionych lat. W tym kontekście dostrzega się: 

• Stadion narodowy, którego realizacja, dzięki podjętej decyzji lokalizacyjnej, stanowi bezpośrednie przedłużenie egzystencji stadionu X-lecia, szanując tym samym tradycję przeznaczenia miejsca na masowe imprezy sportowe, co ma nie tylko wymiar emocjonalny, lecz także funkcjonalny, tak co do położenia stadionu w zielonej strefie prawego brzegu Wisły, jak i jego korzystnego wplecenia w system komunikacji miejskiej;

• Blisko 100-letnie założenie Parku Skaryszewskiego (Ignacego Jana Paderewskiego) będącego największym po Parku Łazienkowskim parkowym kompleksem w Warszawie, o kapitalnym funkcjonalnym znaczeniu dla całej prawobrzeżnej Warszawy, dziełem sztuki kształtowania terenów zielonych, objętym ochroną konserwatorską;

• Tradycję historycznego pojmowania i kształtowania obszaru pomiędzy Parkiem Skaryszewskim a Wisłą jako obszaru zielonego;

• Ulicę Zieleniecką, której nazwa nawiązuje do jej przebiegu wzdłuż Parku Skaryszewskiego i zielonych błoni po stronie przeciwnej, i której przestrzenne ukształtowanie semantyczną jej treść czyni aktualną do dziś;

• Obszar Portu Praskiego, którego baseny są istotnym elementem nadwiślańskiego krajobrazu Pragi i korespondują z układem zbiorników wodnych Parku Skaryszewskiego, a który w przyszłości ma stać się centrum funkcjonalnym dzielnicy, dzięki swemu położeniu, czytelnie powiązanym z Warszawą lewobrzeżną poprzez otwarcie osi widokowych na Stare Miasto i doskonałej widoczności z lewego brzegu i przepraw mostowych;

• Kompleks zabudowy wokół Ronda Waszyngtona, dzieło Marka Leykama, będący wraz z ulicą Francuską rzeczywistym centrum Saskiej Kępy;

• Rejon skrzyżowania ciągu ulicznego Targowa – Grochowska z Zieleniecką i Zamojskiego, będący zdegradowanym przestrzennie, choć ważnym funkcjonalnie obszarem, którego stosowne ukształtowanie ma zasadnicze znaczenie nie tylko dla terenu objętego konkursem, ale też dla terenów otaczających oraz ich przestrzennego i funkcjonalnego standardu.

  Dostrzeżenie i zrozumienie tych wartości winno stać się podstawą poszukiwań właściwego sposobu zagospodarowania obszaru konkursu i osnową realizowanej koncepcji.

Teren COS będzie charakterystycznym obszarem przyszłego centrum prawobrzeżnej Warszawy – eksponowanym w panoramie miasta i zawierającym różnorodny i atrakcyjny program. Jego położenie umożliwia powiązanie funkcji centrum miasta z terenami sportowymi i rekreacyjnymi, parkiem miejskim i terenami nad Wisłą. Tym samym daje szanse wykreowania nowych atrakcyjnych miejsc i wartości widokowych w przestrzeni publicznej w skali dzielnicy i miasta.

Obszar COS powinien stać się miejscem chętnie odwiedzanym przez warszawiaków nie tylko z okazji wielkich imprez sportowych ale także w codziennym życiu miasta. Powinien stanowić miejsce różnego rodzaju wydarzeń i inicjatyw społecznych, które mogą się odbywać zarówno w plenerze, jak i w projektowanych obiektach. Zachowując dotychczasowy zielony charakter, teren ten powinien uzyskać nową tożsamość przestrzenną, która zmieniłaby charakter tej części Pragi, stając się centrum życia społecznego dzielnicy.

3. Relacje z otoczeniem – powiązania przestrzeni publicznych

Obszar, będący przedmiotem konkursu, sąsiaduje bezpośrednio z terenami o różnej funkcji i charakterze. Są to zarówno tereny rozwoju nowej zabudowy, które nadadzą w przyszłości nowe oblicze tej części miasta (Rejon Dworca Wschodniego i Port Praski – z węzłem komunikacji publicznej), jak i obszar centrum starej Pragi położony wzdłuż ul. Targowej, a także historyczne założenie Parku Skaryszewskiego i zielone tereny nad Wisłą. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się także Rondo Waszyngtona z planowanym przystankiem III linii metra.

Projektowana sieć przestrzeni publicznych kreuje powiązania obszaru ze ważnymi miejscami w przestrzeni publicznej dzielnicy:

• z rejonem skrzyżowania ul. Targowej i ul. Zamojskiego, który został zaprojektowany jako plac miejski;

• z rejonem Dworca Wschodniego, który stanowi przyszły obszar rozwoju zabudowy, z projektowanymi placami po obu stronach dworca - poprzez ulice: Targową i Kijowską od północy oraz ul. Skaryszewską, Grochowską i Lubelską od południa;

• z rejonem Portu Praskiego, który stanie się zarówno obszarem zabudowy mieszkaniowej, jak i centrum administracyjno – handlowym dla tej części Pragi - poprzez istniejące przejścia pod nasypem kolejowym - w rejonie stacji PKP i przyszłego przystanku metra

• z rejonem Saskiej Kępy i Ronda Waszyngtona oraz Mostem Poniatowskiego ;

• z Mostem Świętokrzyskim, stanowiącym również połączenie piesze z lewobrzeżnym bulwarem nadwiślańskim, projektowanym Centrum Nauki Kopernik, Powiślem i Traktem Królewskim poprzez istniejące przejście pod nasypem kolejowym po zachodniej stronie Dworca PKP Stadion;

Projektowana struktura przestrzeni publicznych wiążąca obszar COS z otoczeniem zawiera zarówno już istniejące elementy przestrzeni publicznej miasta jak i te, które dopiero powstaną, tworząc spójny system.

Stworzenie przestrzeni publicznych o różnorodnym charakterze i kreacja nowych miejsc podniesie atrakcyjność tej części miasta.

 

4. Integracja społeczna, a przestrzeń

Praga jest dzielnicą, w której brakuje przestrzeni publicznej o dobrej jakości, mogącej stać się miejscem kontaktów i integracji społecznej. Rolę tę może pełnić w przyszłości teren COS, który powinien zawierać atrakcyjną ofertę programową dla wszystkich mieszkańców. Ważnym elementem tej oferty jest dostępność do terenów zielonych, stanowiących rekreacyjne zaplecze dzielnicy. Zagospodarowanie terenu COS musi też stwarzać możliwości do zaistnienia kontaktów międzyludzkich – w różnych porach roku i warunkach.

Wymaga to stworzenia przestrzeni o różnym charakterze. Z jednej strony systemu przestrzeni o charakterze miejskim (placów i ulic) tworzących tkankę miejską i powiązanych z istniejącą strukturą miasta, z drugiej strony systemu terenów o charakterze parkowym, otwartym – przeznaczonych dla amatorskiego sportu, rekreacji, rozrywki i imprez na wolnym powietrzu.

Proponowane powiązanie w całość tych dwóch systemów kształtowania przestrzeni daje szansę powstania terenów publicznych o nowej jakości dla dużej i różnorodnej grupy użytkowników. Daję to szansę realizacji kontaktów międzyludzkich i animacji życia społecznego dzielnicy.

5. Struktura urbanistyczna obszaru – rozwiązania przestrzenne

Projekt dzieli obszar opracowania na 3 podstawowe strefy o różnym charakterze przestrzennym.

Strefa pierwsza - miejska obejmuje rejon skrzyżowania ul. Zamojskiego i ul. Targowej oraz tereny wzdłuż torów PKP z Dworcem Kolejowym „Stadion” i przystankiem II metra. Sposób ich zabudowy stanowi kontynuację tkanki miejskiej, zarówno istniejącej w rejonie starej Pragi, jak i projektowanej w rejonie Portu Praskiego i Dworca Wschodniego. Przestrzeń publiczna - ulice i place oraz charakter projektowanej zabudowy wiąże tę strefę z otaczającymi obszarami istniejącej i projektowanej tkanki miejskiej.

obszar intensywnej zabudowy o zdecydowanie miejskim charakterze, stanowiący kontynuację substancji istniejącej (rejon ulicy Targowej) i tej która ma dopiero powstać (kompleks Portu Praskiego) – w ten sposób, istotny dla funkcjonowania Pragi, rejon skrzyżowania Targowej, Zamojskiego i Zielenieckiej zostanie zintegrowany z przestrzenną i funkcjonalną strukturą dzielnicy i miasta.

Strefa druga – parkowa, pomiędzy ul. Zieleniecka, a zabudową w rejonie Dworca PKP „Stadion” powiązana jest z Parkiem Skaryszewskim. Wnika w strukturę miejską i zawiera parkowy program wystawienniczo-rekreacyjno-sportowy

obszar pomiędzy ul. Zieleniecka, a zabudową w rejonie Dworca PKP „Stadion” o zdecydowanie parkowym charakterze, wykorzystujący w możliwie maksymalnym stopniu istniejącą, wartościową zieleń. Powstały w ten sposób Park będzie cennym uzupełnieniem zielonego kompleksu Parku Skaryszewskiego.

Strefa trzecia – obejmuje rejon Stadionu Narodowego i jego bezpośrednie sąsiedztwo z możliwością zapewnienia powiązań zielonych strefy parkowej z terenami nad Wisłą

Główny element układu przestrzeni publicznych stanowi otwarta przestrzeń piesza- „zielona dolina”, łącząca rejon placu miejskiego u zbiegu ulic Zamojskiego, Targowej, Zielenieckiej poprzez plac przed dworcem PKP Warszawa Stadion z rejonem Stadionu Narodowego i Ronda Waszyngtona.

Ciąg pieszy – „zielona dolina” – stanowi dojście do Stadionu oraz powiązanie rejonu Dworca z Rondem Waszyngtona i Parkiem Skaryszewskim. Obszar ten został rozwiązany jako przestrzeń parkowa, zapewniająca ewakuację Stadionu Narodowego w kierunku głównych przystanków komunikacji masowej. Zabudowa od strony ulicy Zielenieckiej jest rozwiązana w formie swobodnie ukształtowanych pawilonów parkowych i wraz z proponowanym ukształtowaniem terenu nie stwarza bariery pomiędzy Parkiem Skaryszewskim a „zieloną doliną” i terenem Stadionu Narodowego. Projektowane przejście pod ul. Zieleniecką umożliwia jej bezpośrednie powiązanie z Parkiem Skaryszewskim.

Teren „zielonej doliny” w całości dostępny służy zarówno komunikacji pieszej w czasie imprez jak i rekreacji, spacerom oraz jest miejscem, gdzie mogą odbywać się różnego rodzaju imprezy okolicznościowe – kiermasze, występy na wolnym powietrzu itp., stwarzając otwartą scenę dla życia miejskiego, która może być wypełniona różnymi aktywnościami.

6. Zasady kompozycji przestrzennej

Osią rozwiązań kompozycyjnych jest realizacja „parku – zielonej doliny” łączącego Stadionu z otaczającymi obszarami zabudowy miejskiej, tworzącego wydzieloną (związaną ze stadionem) strefę parkową, przestrzennie jednak powiązaną z Parkiem Skaryszewskim i z Wisłą, kształtowaną swobodnie w opozycji do silnie zdefiniowanego obszaru o charakterze miejskim zaprojektowanego w rejonie skrzyżowania Targowej, Grochowskiej, Zamojskiego i Zielenieckiej.

W proponowanym, przestrzennym ukształtowaniu zabudowy i zieleni zasadniczą rolę odgrywają wspomniane na wstępie wartościowe elementy przestrzennej i funkcjonalnej struktury obszaru, w którym położony jest teren konkursu. Decyzje przestrzenne są także kontynuacją ustaleń planistycznych i zamierzeń inwestycyjnych w otoczeniu mających charakter przesądzeń, z którymi proponowane rozwiązanie nie podejmuje dyskusji.

W tym kontekście decyzje projektowe uwzględniają:

• Decyzję o budowie Stadionu Narodowego, będącego olbrzymią kubaturą i silnie wyeksponowaną, samoistną formą przestrzenną. Ta konstatacja, jak i tradycja miejsca (Stadion X-lecia był wolnostojącym obiektem) wskazuje na właściwość kształtowania bezpośredniego otoczenia stadionu w formie parku;

• Funkcję i znaczenie Parku Skaryszewskiego, który poprzez teren objęty konkursem był zawsze połączony z brzegiem Wisły. Nowa forma projektowanego Parku zapewnia nie tylko to powiązanie – wzbogaca też funkcjonowanie Parku Skaryszewskiego;

• Ukształtowanie ulicy Zielenieckiej jako zielonej alei podobnie, jak ma to miejsce, niezależnie od skali, np. w odniesieniu do Tiergarten czy też zielonych ulic Rotterdamu. Wzdłuż ulicy Zielenieckiej powstać mogą obiekty o charakterze parkowym, transparentne, w formie zdecydowanie podkreślającej ich wolnostojący charakter tak, aby uniknąć wrażenia budowy pierzei tej ulicy;

• Sposób zagospodarowania rejonu Portu Praskiego, który w przyszłości tworzyć ma intensywnie zagospodarowany obszar o wyraźnie miejskim charakterze ze znacznym udziałem zabudowy wysokiej widocznej praktyczne z całego obszaru konkursu. Oznacza to, że uzyskanie przestrzennych powiązań o charakterze widokowym pomiędzy Portem Praskim a tą częścią terenu konkursu, która przeznaczona jest pod zabudowę o ściśle miejskim charakterze, dopuszcza realizację zabudowy wysokiej, podkreślającej związki obu terenów. Zaproponowana dominanta wysokościowa znajduje się równocześnie na zamknięciach widokowych z ulic Targowej i Grochowskiej oraz z projektowanego parku i ulicy Zielenieckiej;

• Uszanowanie formy zabudowy Ronda Waszyngtona, którego obrzeże od strony projektowanego parku uformowane jest poprzez stałą zabudowę o charakterze pawilonowym, stanowiącą „obudowę” wejścia do parku, nie konkurująca jednak skalą i ciągłością z ukształtowaniem zabudowy wokół Ronda;

• Ukształtowanie rejonu w sąsiedztwie skrzyżowania Targowa, Grochowska Zieleniecka i Zamojskiego w formie przestrzeni o miejskim charakterze z miejskim placem, który jest zarówno węzłem przestrzeni ulicznych doń prowadzących jak i elementem otwartych przestrzeni projektowanego parku i Parku Skaryszewskiego, co podkreślać ma proponowane założenie wodne – kontynuacja kompozycji wód otwartych w Parku Skaryszewskim. 

7. Rozwiązania funkcjonalne

Założeniem projektu jest stworzenie obszaru miasta zawierającego różne funkcje sprzyjające integracji społecznej i życiu miejskiemu. Jego funkcjonowanie przez większą część w roku będzie oparte na programie miejskim zlokalizowanym w rejonie PKP i placów miejskich. Program ten zawiera funkcje wystawiennicze, administracyjne, hotelowe oraz związane z rozrywką i rekreacją. Przez większą część roku obszar ten będzie funkcjonował jako fragment dzielnicy miejskiej, której przestrzeń publiczna wypełniona jest różnymi aktywnościami a obiekty kubaturowe zawierają całoroczną ofertę programową dostępną dla mieszkańców.

Strefa zabudowy o charakterze miejskim oferuje układ zabudowy będący kontynuacją Sieci ulicznej otoczenia. Kulminacyjnym miejscem tej strefy jest Plac, będący węzłem ruchu pieszego, powiązanym funkcjonalnie z wyjściami z dworca kolejowego, stacji metra, końcowym przystankiem linii tramwajowych oraz przystankami komunikacji autobusowej.

Na program zabudowy zlokalizowanej w tej strefie składają się różnorodne funkcje – hotel, biura, centrum konferencyjne, mieszkania jak również, rozciągnięte wzdłuż pierzei ulic i placu, wbudowane w projektowana zabudowa funkcje handlu, gastronomii i różnorakich usług.

Projektowany Park, oddzielony od Parku Skaryszewskiego jezdnią, torowiskiem i nasypem ulicy Zielenieckiej, niezależnie od proponowanego w projekcie funkcjonalnego przejścia pomiędzy obydwoma kompleksami parkowymi, w naturalny sposób winien stać się inną co do formy i sposobu użytkowania przestrzenią parkową – park przystadionowy, przystosowany do obsługi imprez masowych, kształtowany w sposób zapewniający przepływ dużych mas ludzkich, którego wyposażenie winno być (niestety) odporne na potencjalne zniszczenia, będące wynikiem ekscesów, jakie nierzadko towarzyszą wielkim sportowym imprezom.

Tak więc „zielona dolina” pełnić będzie rolę zarówno wielofunkcyjnego parku miejskiego, w którym znajdują się stałe i sezonowe obiekty, jak i funkcję obsługi imprez masowych. Zaproponowany system komunikacji pieszej stwarza dogodne warunki ewakuacji z imprez odbywających się na stadionie i daje możliwość rozproszenia użytkowników, którzy łatwo i bezpiecznie docierają do przystanków komunikacji masowej.

8. KRAJOBRAZ, TERENY OTWARTE, ZIELEŃ, MAŁA ARCHITEKTURA

Warszawie brakuje terenów otwartych, dających możliwość realizacji różnorakich form wypoczynku; terenów, które eksploruje się aktywnie a nie jedynie ogląda. Tereny otoczenia COS powinny stać się przestrzenią zorientowaną na użytkownika, dostępną bez ograniczeń (nieograniczony wstęp na trawniki – podobnie jak na Polu Mokotowskim). Przestrzeń taka wzbogacona o elementy programu sportowo-rekreacyjnego i dostosowana do potencjalnych sposobów użytkowania, winna służyć realizacji różnych form aktywności i zachęcać do jej twórczego wykorzystania.

Park – „zielona dolina” ma być specyficznym terenem o wyrazistej formule kształtowania krajobrazu, opartej na swobodnej, otwartej kompozycji, której charakter nadają grupy istniejącej zieleni, rozległe zielone murawy, ukształtowanie terenu i wyrazista koncepcja oświetlenia.

Obszary skupiające różne formy aktywności związane są z projektowanymi kubaturami i istniejącymi uwarunkowaniami przyrodniczymi.

Wyróżnia się:

• w sąsiedztwie hali widowiskowej – otwarte tereny sportowo-rekreacyjne z zespołem boisk, całorocznym lodowiskiem i placem zabaw o zróżnicowanej rzeźbie terenu w całości pokrytej miękką, wielobarwną nawierzchnią bezpieczną.

• na wysokości przejścia pod ulicą Zieleniecką łączącego projektowany Park z Parkiem Skaryszewskim – tereny imprez okolicznościowych ze sceną, która może być wykorzystana do ustawiania telebimów i rozległym placem z zachowanymi i projektowanymi drzewami. Tu też dodatkowa atrakcja – stanowisko balonu widokowego na uwięzi.

• aleję otaczająca koronę stadionu, funkcjonującą jako miejsce zewnętrznych, czasowych bądź stałych ekspozycji.

• tereny spacerowo-piknikowe – trawniki wśród zwartych nasadzeń drzew istniejących, w południowej części „zielonej doliny”;

• w północnej części „zielonej doliny” tereny trawiaste integrujące centrum konferencyjne i obiekty ekspozycyjne – tu także murawy rekreacyjne na stokach o różnych kątach nachylenia i różnej ekspozycji na światło słoneczne;

• place:
   - miejski, pełniący m. innymi funkcję węzła ruchu pieszego ale też będacy miejscem wypoczynku, lokalizacji tarasów i ogródków kawiarnianych pod parasolem zaadaptowanej zieleni istniejącej z fontanną i układem wodnym nawiązującym do istniejących zbiorników Jeziorka Kamionkowskiego i kanałów i Portu Praskiego;

  - krajobrazowy pomiędzy halą widowiskową i centrum konferencyjnym – miejsce zróżnicowanych form aktywności (teatr uliczny, spotkania na otwartym powietrzu, imprezy okolicznościowe, kiermasze etc.);

  - wejście do parku od strony Ronda Waszyngtona – półkoliste pawilony z zejściami na stację metra nawiązujące zarówno do rozwiązań z Parku Skaryszewskiego jak i zabudowy po przeciwnej stronie ronda.

W doborze roślinności kierowano się zróżnicowaniem barw i ich zmiennością w zależności od pór roku. Roślinność taka (nowe nasadzenia) jest cennym uzupełnieniem wobec dominującej formy zieleni istniejącej.

W nawierzchniach posadzone zostaną drzewa dostosowane do warunków stanowisk i sprawdzone np. platany a w sąsiedztwie okresowo podmokłych niecek bioretencyjnych – olchy i jesiony.

Zieleń niska będzie kształtowana tak, by umożliwić jej swobodną eksplorację. Istniejące runo parkowe w boskietach drzew zostanie wzbogacone o gatunki odporne na deptanie, zwiększające chłonność użytkową. Przestrzenie trawiaste to przede wszystkim murawy rekreacyjne o składzie gatunkowym odpornym na bezpośrednie użytkowanie. W miejscach szczególnie narażonych na intensywne użytkowanie zastosowane zostaną trawniki wzmocnione.

Nasadzenia krzewów w bezpośrednim otoczeniu stadionu charakterem nawiązywać będą do krajobrazu nadrzecznego podkreślając jego wyjątkową lokalizację.

Kompozycja zieleni uzupełniona jest towarzyszącymi głównym ciągom pieszym rzędami lamp-tub rozmieszczonych także na placach i w rejonie węzłów ruchu pieszego, których swoista forma nadaje całości niepowtarzalny charakter, porządkując przestrzeń, szczególnie w okresie kiedy nowe nasadzenia w parku nie osiągną jeszcze docelowych rozmiarów.

Ze względu na specyfikę parku należy wyposażyć go w urządzenia odporne na działania wandali: żelbetowe ławy, murki oporowe ze zintegrowanymi siedziskami i wbudowanymi koszami na śmieci czy stojakami na rowery, pachołki ograniczające ruch kołowy, czy w końcu istotne dla formowania krajobrazu parku lampy o potężnych żelbetowych cokołach z nietłukącymi kloszami itp.

Proponowane nawierzchnie to przede wszystkim mineralne nawierzchnie przepuszczalne z kruszywa mineralnego związanego niewielką ilością żywicy epoksydowej przepuszczalne dla wody i powietrza, zapewniające odpowiednie warunki wzrostu zachowanych i projektowanych drzew. Szorstka, zapobiegająca poślizgowi, niepyląca nawierzchnia zapewni komfortowe użytkowanie.

Trawiaste fragmenty placów wzmacniane gęstą siatką włókien z tworzywa znacząco zwiększającą odporność trawnika. Podobne rozwiązanie na bazie siatek netlonowych przewidywane jest dla terenów trawiastych (wzdłuż ul Zielenieckiej) stanowiących rezerwę parkingową na terenach docelowo przeznaczonych pod inwestycje.

Dodatkową zaletą parku są rozwiązania minimalizujące nakłady pielęgnacyjne.

Wody deszczowe nie będą odprowadzane do kanalizacji. Woda albo swobodnie penetruje wgłęb dzięki przepuszczalnemu podłożu (także dzięki przepuszczalnym nawierzchniom mineralnym) i układowi niecek bioretencyjnych, albo jest retencjonowana i recyrkulowana – woda z dachów

9. Komunikacja

9.1 Uwarunkowania

Zgodnie z Polityką Transportową i Studium m.st. Warszawy obszar otoczenia Stadionu Narodowego znajduje się w zasięgu strefy centralnej miasta, w której obowiązują ograniczenia swobody użytkowania samochodów indywidualnych oraz ograniczenia co do ilości miejsc parkingowych realizowanych w obiektach użyteczności publicznej.

Zaletą położenia Stadionu Narodowego jest bezpośrednie sąsiedztwo wszystkich rodzajów komunikacji masowej: linie tramwajowe i autobusowe, kolej podmiejska, a w przyszłości II i III linia metra. Dla potrzeb obsługi imprez masowych szczególnie ważny jest dostęp do komunikacji szynowej, niezależnej od ruchu kołowego.

9.2 Komunikacja publiczna – szynowa (tramwaj, kolej, metro)

Linia średnicowa PKP.

Koncepcja zagospodarowania obszaru przewiduje zachowanie istniejącej linii kolei podmiejskiej, modernizację przystanku PKP Warszawa – Stadion oraz zachowanie przelotowej linii kolej dalekobieżnej. W przyszłości przystanek znajdzie się w sąsiedztwie zabudowy miejskiej Portu Praskiego oraz zabudowy biuro, usługowej, hotelowej, apartamentowej, Centrum Kongresowego i Hal Wystawowych realizowanych na obszarze objętym konkursem.

Obecny przystanek PKP Warszawa – Stadion zostanie docelowo rozbudowany z zachowaniem istniejącej struktury dworca, usytuowania i wielkości peronów oraz rozmieszczenia wejść. Proponowana jest nadbudowa i realizacja nowych obiektów wielofunkcyjnych, zawierających zarówno Dworzec Kolejowy Warszawa – Stadion, jak i program związany z obsługą podróżnych oraz program komercyjny. Dworzec będzie powiązany przejściami podziemnymi z przystaniem metra „Stadion”, z wyjściami na terenie Narodowego Centrum Sportu i w Porcie Praskim.

Tramwaj.

Teren objęty opracowaniem jest obecnie obsługiwany przez linie tramwajowe w ciągach ulic: Targowa – Grochowska – Zamoyskiego, Waszyngtona – Poniatowskiego oraz Al. Zielenieckiej, z przystankami w rejonie Ronda Waszyngtona, skrzyżowania Al. Zielenieckiej i ul. Zamoyskiego oraz skrzyżowania ul. Targowej z ul. Kijowską. Istniejące linie tramwajowe przewidywane są do modernizacji, a w Al. Zielenieckiej na wysokości Stadionu Narodowego przewiduje się budowę peronu tramwajowego przystosowanego do obsługi ruchu masowego w czasie imprez masowych.

Docelowo przewiduje się przebudowę pętli tramwajowej w rejonie Teatru Powszechnego, co umożliwi lokalizację przystanków dla wszystkich linii tramwajowych przy wyjściu z przystanku metra „Stadion” oraz z Dworca PKP Warszawa – Stadion. Przystanki zostały zaprojektowane jako zadaszony dworzec tramwajowy z dwoma peronami.

Metro.

Teren objęty opracowaniem przez II linię metra z przystankiem „Stadion” po zachodniej stronie linii kolejowej. Realizacja przystanku będzie związana z budową przejść podziemnych pod nasypem linii kolejowej, zapewniających powiązania przystanku z Dworcem PKP Warszawa – Stadion, obszarem Narodowego Centrum Sportu oraz Portem Praskim.

Docelowo przewiduje się również realizację III linii metra z przystankiem w rejonie Ronda Waszyngtona, połączonej z II linią metra na przystanku „Stadion”.

9.3 Komunikacja publiczna – autobusowa

Teren objęty opracowaniem jest obsługiwany przez linie autobusowe w ul. Poniatowskiego, Al. Zielenieckiej, ul. Zamoyskiego i ul. Targowej oraz w ul. Wybrzeże Szczecińskie i ul. Sokolej (przyszła Trasa Świętokrzyska) z istniejącymi przystankami w rejonach Ronda Waszyngtona, Teatru Powszechnego i ul. Sokolej. Zagospodarowanie obszaru będzie związane z realizacją przystanków autobusowych przy Trasie Świętokrzyskiej w sąsiedztwie stacji metra i dworca kolejowego oraz w ul. Wybrzeże Szczecińskie w sąsiedztwie Stadionu Narodowego.

9.4 Układ drogowy

Zespoły zabudowy w rejonie Dworca PKP Warszawa – Stadion oraz w rejonie Al. Zielenieckiej będą obsługiwane przez niezależne układy podwiązane do systemu ulic zewnętrznych. Umożliwi to „nie przecinanie” komunikacją kołową projektowanych terenów parkowych – „Zielonej Doliny” stanowiącej główne dojście do Stadionu Narodowego i rozprowadzającej ruch pieszy w czasie imprez masowych.

Niezależny układ drogowy obsługujący rejon Dworca PKP Warszawa – Stadion wraz z towarzyszącą zabudową podłączony jest do Wybrzeża Szczecińskiego, przedłużenia Trasy Świętokrzyskiej i do ulicy Zamojskiego a odrębny układ podłączony do ulicy Zielenieckiej służy obsłudze zabudowy zlokalizowanej wzdłuż tej ulicy.

W projekcie uwzględniono planowaną przebudowę Trasy Świętokrzyskiej po zachodniej stronie nasypu linii kolejowej oraz przewidziano przebicie ul. Zamojskiego i jej połączenie z Trasą Świętokrzyską w rejonie obecnej ul. Sokolej. Jako uprzywilejowane traktuje się dojazdy do obszaru Stadionu Narodowego od strony Obwodnicy Śródmiejskiej poprzez ulice Wybrzeże Szczecińskie – Wał Miedzeszyński, ulice Zamoyskiego – Grochowską, ulice Poniatowskiego – Waszyngtona oraz projektowaną Trasę Świętokrzyską.

9.5 Parkowanie

Przewidziano budowę parkingów podziemnych pod wszystkimi obiektami realizowanymi na obszarze objętym opracowaniem. Dla zabudowy w rejonie Teatru Powszechnego przewiduje się parkingi podziemne w dwu kondygnacjach, dla pozostałych obiektów jednokondygnacyjne. W poziomie terenu przewidziano możliwość parkowania wzdłuż projektowanych i istniejących ulic, w szczególności wzdłuż ulicy przy dworcu oraz zapleczowe parkingi trawiaste pomiędzy nasypem Al. Zielenieckiej i pawilonami parkowymi oraz halami wystawowymi.

W czasie imprez masowych parkingi przy poszczególnych obiektach będą wykorzystywane dla obsługi uczestników meczów, koncertów i innych imprez.

Do czasu realizacji obiektów i zespołów zabudowy przewidziano możliwość wykorzystania terenów wyznaczonych w parcelacji pod inwestycje jako tymczasowych parkingów obsługujących imprezy masowe.

9.6 EURO 2012

Obsługa komunikacyjna imprez masowych zasadniczo oparta będzie o system publicznej komunikacji szynowej. Przeanalizowano zdolność przewozową wszystkich środków transportu (patrz schemat), ale ze względu na dyskutowane ograniczenie dostępności dla samochodów osobowych i rezygnację z transportu autobusowego, poniżej przedstawia się sprawdzenie zdolności przewozowej wyliczone jedynie dla systemu komunikacji szynowej.

Odbiór bezpośredni pasażerów nastąpi w miejscach, w których możliwe będzie zainstalowanie odpowiednich ogrodzeń i urządzeń umożliwiających limitowanie dopływu pasażerów także w przypadku napływu dużego tłumu. Możliwości takie występują w odniesieniu do:

• trasy tramwajowej na ul. Zielenieckiej, dla której można zorganizować napełnianie do 10 wagonów tramwajowych równocześnie, w odpowiednio wydzielonych i zabezpieczonych sektorach;

• kolejowej linii średnicowej – przystanek Stadion, dla której istnieją naturalne warunki umożliwiające wprowadzenie odpowiednich zabezpieczeń fizycznych;

• II linii metra – przystanek Stadion.

  Proponowany system podstawowej obsługi publiczna komunikacją szynową charakteryzuje się następującymi zdolnościami przewozowymi w warunkach ekstremalnych:

  tramwaj – 200 – 250 osób/pociąg;

• Zieleniecka, Most Poniatowskiego – 60 poc/h; zdolność przewozowa 12 – 15 tys.os/h

• Trasa WZ – 30 poc/h (ze względu na czas napełnienia tramwaju), zdolność przewozowa 6 – 7 tys. os/h

  kolej regionalna – 1500 osób/pociąg 3-członowy, 12 poc/h; zdolność przewozowa 18 tys. os/h

  metro – 600 – 800 osób/pociąg złożony z 6 jednoistek, 30 poc/h; zdolność przewozowa 18 – 24 tys. os/h

  Łączna zdolność przewozowa systemu komunikacji szynowej – ok. 54 – 64 tys. os/h.

  Wyliczenia wskazują na możliwość obsługi imprez masowych zarówno przez mieszany system szynowej i autobusowej komunikacji publicznej z uwzględnieniem samochodów osobowych jak i tylko w oparciu o komunikacje szynową.

10. Sieci Infrastruktury technicznej

Koncepcję rozprowadzenia sieci na terenie konkursu wraz z przyłączeniami projektowanych obiektów oparto na otrzymanych w materiałach konkursowych wytycznych do infrastruktury uzbrojenia podziemnego

Sieć kanalizacji sanitarnej

Wzdłuż ulicy Zielenieckiej i Zamoyskiego przebiegają istniejące sieci kanalizacji sanitarnej umożliwiające odebranie ścieków socjalnych po wybudowaniu fragmentu sieci lokalnej wraz z przyłączami do projektowanych budynków.

Dla podłączenia poszczególnych obiektów konieczne będzie wybudowanie na terenie sieci kanalizacji wewnętrznej wraz z przyłączami i podłączenie jej do istniejących we ww. ulicach kolektorów.

Sieć kanalizacji deszczowej

Przez teren przebiega sieć kolektorów kanalizacji deszczowej, które umożliwiają odebranie wód deszczowych ze stadionu i odprowadzenie jej poprzez jeziorko Kamionkowskie do basenu w Porcie Praskim.

Przebudowa tego układu musi zostać wykonana w momencie realizacji stacji metra oraz zabudowy zlokalizowanej w rejonie placu. Projekt zakłada ograniczenie odprowadzenia wód opadowych do kanalizacji. Przyjęte rozwiązania materiałowe umożliwiają swobodną penetrację wód opadowych w głąb pod posadzkami mineralnymi.

Podobnemu celowi służyć będzie także układ niecek bioretencyjnych zaprojektowanych na terenie parku. Przewiduje się wykorzystanie wód opadowych z budynków (z dachów i garaży po ich uprzednim podczyszczeniu) do wtórnego wykorzystania w systemach instalacji wewnętrznych jako tzw. “szarej wody”.

Sieć cieplna

Teren znajduje się w zasięgu istniejącej na działce i w ulicy Zielenieckiej - sieci cieplnej. Przez przystąpieniem do realizacji zabudowy w części I konieczne jest wykonanie przebudowy fragmentu sieci i realizacja wewnętrznej sieci cieplnej na terenie całego obszaru. Zakłada się rozbudowę sieci na terenie objętym zakresem konkursu wzdłuż projektowanej ulicy wewnętrznej.

Sieć gazowa.

Przez teren części I inwestycji przebiega sieć gazowa. Zakłada się jej przebudowę w momencie rozpoczęcia inwestowania na terenie położonym w rejonie ulicy Zamoyskiego. Dla umożliwienia zasilenia projektowanych na terenie obiektów do miejskiej sieci gazowej konieczne jest jej rozbudowanie wzdłuż projektowanej na terenie ulicy.

Sieć wodociągowa.

Wzdłuż ulicy Zielenieckiej przebiega sieć wodociągowa umożliwiająca zasilenie projektowanych obiektów w wodę dla celów socjalnych pożarowych.

Dla umożliwienia realizacji zabudowy wzdłuż ulicy Sokolej konieczne jest rozbudowanie wewnętrznej sieci wodociągowej i “spięcie” jej układ zamknięty z nitką wodociągu w ulicy Zamoyskiego. Pozwoli to także stworzyć sieć hydrantów dla obsługi pożarowej

projektowanych obiektów.

Realizacja zabudowy w rejonie ulicy Zamoyskiego wymaga przebudowania fragmentu magistrali wodociągowej.

Przewiduje się zasilenie projektowanych obiektów z nowoprojektowanej sieci energetycznej podłączonej do zaplanowanego w rejonie stadionu punktu RPZ. Konieczne jest rozbudowanie nowego układu sieci wraz z lokalnym układem stacji transformatorowych wbudowanych w poszczególne obiekty. Przewiduje się rozprowadzenie sieci elektroenergetycznych wzdłuż nowoprojektowanych dróg wewnętrznych i ciągów pieszych.

Sieć teletechniczna.

Konieczne jest wybudowanie na omawianym obszarze sieci kanalizacji teletechnicznej umożliwiającej podłączenie nowych obiektów do istniejących wzdłuż ulicy Zamojskiego i Zielenieckiej sieci teletechnicznych obsługiwanych przez różnych operatorów.

11. Etapowanie – scenariusz działań – rok 2012

Przyjęta zasada zagospodarowania oparta jest na proponowanym planie regulacyjnym zagospodarowania terenu, który wyznacza tereny przyszłych inwestycji. Umożliwia ona niezależne prowadzenie inwestycji związanych z docelowym zagospodarowaniem terenu. Dlatego etapowanie może przebiegać według różnych scenariuszy działań w zależności od możliwości inwestycyjnych.

Celem strategii inwestycyjnej jest stworzenie możliwości korzystania z terenu objętego konkursem, a szczególnie korzystania z terenu Centralnego Ośrodka Sportu, w całym okresie realizacji niezależnie od stopnia kubaturowego zainwestowania.

Strategia ta wyraża się w realizacji tezy zakładającej utrzymywanie całego terenu w stanie zainwestowania w oparciu o zdefiniowaną strukturę obszaru, skończoną w formie niezależnie od stopnia wypełnienia. Oznacza to, że tereny tworzące tę strukturę, a przeznaczone pod inwestycje kubaturowe, będą tymczasowo zagospodarowane do czasu uruchomienia tych inwestycji.

Poniżej opisany scenariusz działań inwestycyjnych jest próbą znalezienia kompromisu pomiędzy możliwościami realizacyjnymi i czasem niezbędnym na realizację, przede wszystkim w kontekście stworzenia uporządkowanego otoczenia na czas EURO 2012.

Faza 1 – wstępna

Faza 1 obejmuje inwestycje niezbędne do otwarcia Stadionu Narodowego: realizację Stadionu oraz adaptację i modernizację systemu dojść pieszych od strony Ronda Waszyngtona, Al. Poniatowskiego i Al. Zielenieckiej. Powiązania piesze z rejonem przystanku PKP Warszawa – Stadion oraz rejonem skrzyżowania ul. Zamoyskiego, Al. Zielenieckiej i ul. Targowej mogą odbywać się z wykorzystaniem istniejącego układu wewnętrznych ciągów komunikacyjnych Centralnego Ośrodka Sportu. Uzupełniony zostanie również zewnętrzny układ komunikacyjny poprzez realizację Trasy Świętokrzyskiej, łączącej Most Świętokrzyski oraz Wybrzeże Szczecińskie z rejonem Dworca Wschodniego.

Faza 2 – EURO 2012

Faza 2 obejmuje realizację głównych przestrzeni publicznych łączących Stadion Narodowy z Pragą: „Zielonej Doliny” oraz Placu w rejonie Dworca PKP Warszawa - Stadion wraz z realizacją obiektów kubaturowych w sąsiedztwie dworca. Obejmuje to realizację hotelu i zespołu zabudowy biurowo – usługowej w rejonie skrzyżowania ul. Zamoyskiego z Al. Zieleniecką i ul. Targową. Tereny sąsiadujące z linią kolejową oraz tereny wzdłuż Al. Zielenieckiej mogą być wykorzystywane jako parkingi trawiaste (obsługujące imprezy masowe). Realizacja zabudowy w części północnej terenu wymaga przeniesienia istniejącego dworca autobusowego w rejon Dworca Wschodniego. Istotnym elementem realizacji struktury przestrzennej jest połączenie przejściem podziemnym przystanku metra „Stadion”, Dworca Kolejowego Warszawa - Stadion z projektowanym Placem Miejskim oraz urządzenie nawierzchni i przestrzeni placu.

Faza 3 – docelowa

Faza 3 obejmuje docelowe zagospodarowanie terenu i realizację pozostałych obiektów kubaturowych tzn. Centrum Kongresowego, Hali Widowiskowej, obiektów parkowych o funkcjach sportowych, rozrywkowych i wystawowych wzdłuż Al. Zielenieckiej oraz zespołu zabudowy usługowej Dworca Kolejowego Warszawa - Stadion. Nowe budynki będą wyposażone w parkingi podziemne i naziemne, które będą wymiennie obsługiwały imprezy masowe. Przewidywana jest także realizacja przejścia podziemnego stanowiącego połączenie „Zielonej Doliny” z Parkiem Skaryszewskim. Budowa Hali Widowiskowej oraz pawilonów parkowych w rejonie Ronda Waszyngtona powinna być skoordynowana z realizacją III linii metra, która połączy przystanek metra „Stadion” z przystankiem „Rondo Waszyngtona”.

Przyjęty model zagospodarowania uwzględnia przewidywaną realizację inwestycji na terenach sąsiadujących: budowa zespołu zabudowy apartamentowo – usługowej w Porcie Praskim, uzupełnienia zabudowy miejskiej kształtującej kwartały w rejonie ulic Targowej, Zamoyskiego i Trasy Świętokrzyskiej, przebudowę Dworca Kolejowego Warszawa - Wschodnia oraz budowę nowego Dworca Autobusowego i zespołów wielofunkcyjnych w otoczeniu Dworca Wschodniego w rejonie ul. Kijowskiej i ul. Lubelskiej.