OD REDAKTORA Prawie do końca lutego w Muzeum Narodowym w Krakowie zwiedzać można Reakcję na modernizm. Ta wyjątkowo elegancka, wręcz purystyczna w formie wystawa przypomina twórczość Adolfa Szyszko-Bohusza, uwypuklając zręczność warsztatową architekta, który specjalizując się w swobodnej interpretacji historycznych elementów, jednocześnie nie stronił od modernizmu. Tego rodzaju twórcza niejednorodność stanowi interesujący aspekt w kontekście nadchodzącego Biennale Architektury w Wenecji. To tu, w ramach Polskiego Pawilonu, zaprezentowana będzie bowiem replika baldachimu jego autorstwa, jako punkt wyjścia do opowiedzenia – używając słów twórców wystawy z Instytutu Architektury – o szczelinie pomiędzy dwoma porządkami estetycznymi, które polski architekt konsekwentnie starał się ze sobą pogodzić, łącząc akademizm z modernizmem pomimo rozziewu między nowoczesną formą a reakcyjną treścią. A w tym numerze jeszcze jeden wątek poniekąd związany z tegorocznym Biennale – Jakub Woynarowski, współautor ekspozycji w Pawilonie Polskim, stworzył pierwszy odcinek rysunkowej historii miesięcznika „Architektura-murator” 1994-2014. Mamy już dwadzieścia lat i z tej okazji pragniemy zaprosić naszych czytelników do udziału w specjalnym wydarzeniu. Szczegóły wkrótce. Ewa P. Porębska
BIEŻĄCE WYDANIE
KONTEKSTY
Moshe Safdie – architekt w czasach globalizacji
Deweloperzy używają mojego nazwiska do sprzedawania mieszkań. W biurze sprzedaży wieszają zdjęcie moje i Habitatu'67. Trzeba sobie powiedzieć, że razem z pozycją pojawia się moralna odpowiedzialność. Przychodzą do ciebie za twoim nazwiskiem, możesz to wykorzystać i zrobić coś dobrego, ale możesz też zostać wykorzystany – twórca legendarnego założenia mieszkalnego Habitat'67 i Muzeum Holocaustu przy Yad Vashem w Jerozolimie w rozmowie z krakowskimi architektami Piotrem Lewickim i Kazimierzem Łatakiem
Rozmawiali: Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak; zdjęcie: Timothy Hursley
REALIZACJE
Brama Poznania ICHOT – Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego w Poznaniu
(Autorzy: AD ARTIS Emerla Wojda Sp.J., Arkadiusz Emerla, Piotr Jagiełłowicz, Wojciech Kasinowicz, Maciej Wojda)
Dzięki przecinającej całą bryłę szczelinie widokowej, obraz katedry zlokalizowanej na Ostrowie Tumskim towarzyszy nam od samego wejścia do końca zwiedzania. Świątynia staje się tym samym najważniejszym eksponatem budynku, jego istotą, a światło wpadające przez szczelinę i powielone w wielu elementach ekspozycji – głównym czynnikiem kształtującym zmysłowe odczucia. Nowy obiekt to swego rodzaju pryzmat, przez który patrzymy na to, co w tym miejscu jest najważniejsze, czyli historię sięgająca zalążków polskiej państwowości i chrześcijaństwa – pisze współautor ICHOT-u Maciej Wojda. O dominującej, ale nieprzytłaczającej zabytkowego otoczenia formie obiektu, który przywodzi na myśl znajdujące się tam niegdyś zabudowania forteczne – pisze Antoni Domicz, a o skomplikowanym układzie wewnętrznym i licznych otwarciach widokowych, dzięki którym zwiedzający przechodzą od jednej przestrzennej atrakcji do drugiej – Grzegorz Stiasny. W numerze publikujemy także wypowiedź Marcina Matogi, głównego konstruktora ICHOT-u, który tłumaczy, jak udało się mu zrealizować największe, bezdylatacyjne elewacje betonowe w Polsce oraz Roberta Mirzyńskiego, dyrektora instytucji, który wyjaśnia, w jaki sposób nowa architektura odpowiada na jej założenia programowe.
Opinie: Antoni Domicz, Grzegorz Stiasny; zdjęcie: Jakub Certowicz
TECHNIKA
Centrum Kultury im. Hajdara Alijewa w Baku
(Autorzy: Zaha Hadid Architects)
Liczne zakrzywienia, fałdowania, rozgałęzienia brył i okalającego je terenu tworzą wrażenia, że budynek wraz z otoczeniem stanowi jednorodną architektonicznie całość. Projektanci nawiązali w ten sposób do tradycyjnego budownictwa tej części Zakaukazia, w którym elementy konstrukcyjne przenikają się z elementami dekoracyjnymi. Dwukrzywiznowa konstrukcja elewacji powstała ze stalowych węzłów kulowych oraz rurowych prętów o długości dochodzącej do 4,5 metra. Zewnętrzną powłokę tworzą wzmacniane włóknem szklanym panele z betonu oraz kompozytu.
Autor tekstu: Maciej Lewandowski, fot. Iwan Baan/ Zaha Hadid Architects
WARSZTAT
Jak twierdzi architekt François Roche, szkło jest zarówno tworzywem, jak i ideologią, a jego znaczenie w architekturze nieustannie wzrasta. Dzięki hartowaniu, wplataniu włókien propylenowych i stalowych, laminowaniu, zespalaniu czy tworzeniu komór termicznych nabiera wyjątkowych właściwości – o najciekawszych realizacjach z Polski i ze świata, w których główną rolę odgrywa wykorzystywane w różnych formach szkło, pisze architekt Tomasz Głowacki, autor m.in. nowego gmachu wrocławskiego ASP
ZAWÓD ARCHITEKT
W męskim świecie architektury trzeba wypracować w sobie pewną twardość, cechy przywódcy – rozmowa z Magdaleną Kozień-Woźniak, która wraz z ojcem i siostrą prowadzi krakowską pracownię KKM Kozień Architekci
KOLUMNY STUDENCKIE
Ogłoszenie XIV edycji konkursu studenckiego „Architektury-murator”
Wszystkich studentów wydziałów architektury, architektury wnętrz, wzornictwa przemysłowego i innych, pokrewnych kierunków zarówno na państwowych, jak i prywatnych uczelniach zapraszamy do udziału w kolejnej edycji naszego konkursu. W tym roku pod hasłem: Mieszkanie młodego architekta.
Zaprojektuj swoje wymarzone M i wygraj! Przewidzieliśmy nagrodę główną, w wysokości 7500 zł, i trzy wyróżnienia po 1500 zł, a sponsor tegorocznej edycji, firma Geberit, nagrodę specjalną – AquaClean 4000.
20 LAT „ARCHITEKTURY-MURATOR”
Ilustrowana historia miesięcznika: 1994-2014
Odcinek pierwszy rysuje Jakub Woynarowski – grafik, dizajner, twórca animacji i wideo, niezależny kurator, laureat m.in. Grand Prix 18. Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi (2007) oraz współautor koncepcji ekspozycji w Pawilonie Polskim na tegoroczne Biennale Architektury w Wenecji
PIERWSZE W POLSCE
Zaprojektowany przez Jadwigę Grabowską-Hawrylak wolno stojący blok mieszkalny przy ul. Kołłątaja we Wrocławiu to pierwszy w Polsce galeriowiec z mezonetami. Doświetlone z obu stron, dwupoziomowe lokale przypominają małe domy jednorodzinne – pisze Łukasz Wojciechowski
CZYTELNIA
Nowe pozycje z własnego księgozbioru poleca warszawski urbanista Grzegorz A. Buczek, pierwszy po 1989 roku burmistrz dzielnicy Ochota, przez wiele lat stołeczny samorządowiec, a obecnie wiceprezes Towarzystwa Urbanistów Polskich i wykładowca na WA PW. Dwie publikacje z refleksjami architektonicznych gwiazd na temat Nowego Jorku: Kiedy katedry były białe. Podróż do kraju ludzi nieśmiałych autorstwa Le Corbusiera i Deliryczny Nowy Jork. Retroaktywny manifest dla Manhattanu Rema Koolhaasa recenzuje Grzegorz Stiasny, a książkę Gabrieli Świtek Aporie Architektury – Hanna Faryna-Paszkiewicz
CO SIĘ PROJEKTUJE
Sąd w Nysie
Nowy gmach Sądu Rejonowego w Nysie powstanie według konkursowego projektu Atelier Loegler. Charakter obiektu determinuje pionowy rytm podziałów miedzianych żaluzji na elewacjach. Z miedzi wykonane zostaną też dekoracyjne lizeny i pokrycie dachu
