Azbest był jednym z najpopularniejszych materiałów wykorzystywanych w budownictwie w latach 60- i 70-tych ubiegłego wieku. Z czasem okazało się, że jest on szkodliwy dla zdrowia i zaniechano jego produkcji. Obecnie na terenie kraju trwa program usuwania tego materiału. Zanim jednak zdecydujemy się na zmianę pokrycia dachowego, warto przygotować się na ten niemały wydatek i poznać szacunkowe koszty realizacji tego przedsięwzięcia.
W 2002 roku rząd przyjął trzydziestoletni program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. Jego celem jest wsparcie właścicieli obiektów z pokryciem dachowym zawierającym azbest i całkowite wyeliminowane niebezpiecznej substancji z otoczenia. O wysokości i zakresie udzielonej pomocy każdorazowo decyduje gmina. W Polsce wciąż połowa wszystkich dachów domów mieszkalnych jest pokryta eternitem, co spowodowane jest obawami przed samym procesem usuwania azbestu, wysokimi kosztami zmiany pokrycia oraz brakiem wiedzy na temat dostępnych, alternatywnych materiałów dachowych. Są one nieuzasadnione, ponieważ Narodowy oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wdrażają kolejny program, który może nawet w 100% pokryć koszty związane z usuwaniem azbestu. Dotacją objęte będą koszty demontażu, odbiór oraz zneutralizowanie wyrobów zawierających azbest, zwracane jednak po wykonaniu inwestycji. Szczegółowych informacji na ten temat udzielają gminy.
Znane są przypadki samodzielnego usuwania eternitu z dachu. Odradzamy tego typu samowolę. W momencie przyłapania na gorącym uczynku, możemy zapłacić karę w wysokości nawet do 500 zł, a za nieprawidłowe składowanie szkodliwego materiału grozi grzywna od 5 do 20 tys. zł. Praca z eternitem jest bardzo szkodliwa, dlatego najrozsądniej będzie wynająć profesjonalną firmę, która usunie stare pokrycie i zamontuje nowe. Sporo urzędów publikuje na swoich stronach internetowych wykaz przedsiębiorstw, które decyzją marszałka danego województwa mogą wykonywać demontaż wyrobów zawierających azbest. Koszt zdjęcia niebezpiecznego eternitu, a następnie jego składowanie i utylizacja wynosi kilkanaście zł za metr kwadratowy. Jeżeli powierzchnia naszego dachu wynosi 150 m2, to pełna usługa zamknie się w kwocie ok. 2 tysięcy zł netto. Oczywiście cena za tego typu przedsięwzięcie może być różna w zależności od województwa, nie powinna być jednak wyższa niż kilkadziesiąt złotych za metr kwadratowy.
Osoby, które chcą wymienić szkodliwe pokrycie dachowe na nowe, mogą starać się o sfinansowanie przedsięwzięcia w gminie lub powiatowym wydziale ochrony środowiska. Często zdarza się, że urząd zwraca całą sumę, jaka została przeznaczona na usunięcie azbestu. W latach, gdy wymiana nie była dofinansowana, niewiele osób - mimo szkodliwości materiału - decydowało się na taką inwestycję. Obecnie liczba modernizowanych obiektów wciąż rośnie. W małej gminie jest to około 20 domów jednorodzinnych rocznie. Należy jednak pamiętać, że całkowity lub częściowy zwrot kosztów następuje dopiero po wykonaniu całego remontu dachu, co oznacza, że musimy zebrać określone środki pieniężne na zakup materiałów i wynajęcie profesjonalnej ekipy remontowej. Jeżeli chcemy uzyskać wsparcie finansowe, będziemy zobligowani wypełnić specjalny formularz, który potwierdza zgodne z prawem zdjęcie eternitu oraz przedstawić koszty z tego tytułu, najlepiej w formie faktur zakupowych.
Eternit powinniśmy zastąpić innym, bezpieczniejszym dla zdrowia i środowiska pokryciem dachowym. Przy wyborze zazwyczaj kierujemy się ceną materiału oraz szybkością montażu. Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań, mogących z powodzeniem zastąpić azbest. Najbardziej zbliżony do niego, tzn. zachowujący jego najlepsze właściwości, m.in. trwałość, lekkość, wytrzymałość, odporność, a przy tym całkowicie nieszkodliwy dla otoczenia jest włókno-cement.
Koszty związane z zakupem płyt EuroFala, chyba najbardziej znanego na rynku systemu włókno-cementowego, zaczynają się od 26zł/m2 natomiast koszty montażu płyt zaczynają się od 15zł/m2. To ile zapłacimy zależy od wielu czynników, m.in. rozmiaru płyt (dostępne są w różnych rozmiarach), koloru oraz wysokości budynku – im wyższy budynek, tym więcej musi być zamontowanych zabezpieczeń. W przypadku wyboru innego pokrycia dachowego, np. blacho-dachówki, musimy być przygotowani na poniesienie dodatkowych kosztów związanych z dodatkowym ociepleniem dachu poprzez montaż specjalnej folii. Zapłacimy za nią od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych za rolkę, która wystarcza do wyłożenia mniej więcej ok 75 m2 powierzchni dachu. Z kolei ceny samych materiałów są zbliżone lub wyższe od EuroFali - najtańsza dachówka ceramiczna kosztuje ok 20 zł/m2, natomiast klasyczna karpiówka to już wydatek rzędu około 150 zł/m2. Ich montaż jest jednak trudniejszy, a więc trwa dłużej niż w przypadku systemu włókno-cementowego.
Dachy obiektów, które posiadają szkodliwy eternit, zazwyczaj były budowane lub remontowane kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt lat temu. Azbest jest trochę cięższym w porównaniu do włókno-cementu materiałem, dlatego gdy pozbędziemy się go z budynku, warto sprawdzić czy konstrukcja dachu nie wymaga konserwacji lub dodatkowego wzmocnienia. Znane są przypadki, gdy właściciel sam podjął decyzję o niewzmacnianiu konstrukcji, a kilka lat później - na skutek nagromadzenia się dużej ilości śniegu - więźba wygięła się i spowodowała przeciekanie. Jeżeli chcemy uniknąć takiej sytuacji, warto zasięgnąć opinii ekspertów. Wymiana łaty dla powierzchni dachu 150 m2 to kwota mniej więcej od 1000 zł do 2000 zł tysięcy złotych. Gdy zdecydujemy się na wymianę całej konstrukcji kwota ta może sięgać nawet 10 tys. zł w zależności od zakresu prac.
Wymiana pokrycia dachowego, jak każdy remont, znacząco uszczupli nasz budżet. Zanim wybierzemy profesjonalną ekipę montażową, przeprowadźmy symulację kosztów, dzięki czemu realne kwoty nie będą dla nas zaskoczeniem. Warto być również przygotowanym na dodatkowe wydatki, związane chociażby z koniecznością wzmocnienia konstrukcji dachu. Cały proces wymiany eternitu jest dość kosztowny, jest to jednak niewielka cena za bezpieczeństwo i komfort psychiczny, wynikające z użycia całkowicie nieszkodliwych dla zdrowia i środowiska materiałów. Dodatkowo warto pamiętać o pomocy, jaką możemy otrzymać w formie bezzwrotnego dofinansowania tej inwestycji. Środki na ten cel zostaną przyznane na okres do 2017 roku, dlatego zamiast czekać na ostatnią chwilę, warto pomyśleć o wymianie dachu jak najszybciej.
