Polscy architekci nagrodzeni za wybitne projekty z ceramiki budowlanej w konkursie Brick Award

18 kwietnia, podczas finału pierwszej polskiej edycji prestiżowego konkursu Brick Award, zostały nagrodzone najlepsze w kraju realizacje architektoniczne, w których wykorzystane zostały materiały ceramiczne. Zwycięzców wyłoniono w trzech kategoriach: Dom wielorodzinny, Budynek użyteczności publicznej oraz Renowacja/Adaptacja/Przebudowa/ Rekonstrukcja. Jury, składające się z ekspertów z branży architektonicznej, przyznało również cztery wyróżnienia, w tym dwa w kategorii Projekt bez realizacji, utworzonej wyłącznie w ramach polskiej odsłony Brick Award.

Międzynarodowa nagroda Brick Award przyznawana jest od 2004 roku dla najlepszych obiektów architektonicznych wybudowanych z materiałów ceramicznych. Organizatorem odbywającego się co dwa lata konkursu, jest producent ceramicznych materiałów budowlanych, firma Wienerberger. Żywe zainteresowanie środowiska, a także wysoki poziom prezentowanych prac sprawiły, że nagroda zyskała prestiż i cieszy się uznaniem architektów na całym świecie. 

Tegoroczna polska edycja Brick Award powstała, aby promować wyjątkowe, lokalne rozwiązania architektoniczne, a także by wyłonić projekty, które będą reprezentować nasz kraj w międzynarodowym etapie konkursu. O nagrodę Brick Award w polskiej edycji rywalizowało 47 realizacji, które powstały po styczniu 2011. Zgłoszone do konkursu obiekty ceramiczne reprezentują architekturę nie tylko największych polskich miast: Poznania, Warszawy, Wrocławia, Katowic i Trójmiasta, ale także mniejszych miejscowości, m.in. Knurowa, Siechnic, Ostrowca Świętokrzyskiego, Rakowni, Stargardu Szczecińskiego czy Lidzbarka Warmińskiego.

„Ceramika budowlana jest jednym z najstarszych tworzyw, które zna świat, i jak dowodzą obecne jej zastosowania - ciągle odkrywczą oraz zaskakującą. Również w rękach polskich architektów, którzy potrafią wydobyć jej  nowoczesny wyraz i połączyć go z pamięcią, którą niesie jako materiał stosowany od pokoleń, dający poczucie ciągłości rozwoju kultury oraz jednocześnie podkreślający, co jest tego rozwoju motorem. Jest nim z pewnością innowacyjność, którą najbardziej widać w nagrodzonym przez nas projekcie Małopolskiego Centrum Sztuki zespołu K. Ingarden J. Ewý - Architekci. Cieszymy się, że polska architektura będzie reprezentowana na międzynarodowym forum konkursu takim właśnie twórczym i świeżym rozwiązaniem, zaproponowanym w odwiecznym mieście - Krakowie. W innych nagrodzonych i wyróżnionych przez Jury projektach  materiał ceramiczny prezentuje swą elegancję i ponadczasowość, elastyczność w stosowaniu i humanizm uzyskanych skal. W poczynionych przez nas ocenach premiowaliśmy komplet tych wartości, poszukując ducha XXI wieku.” – komentuje prof. dr hab. Architekt Ewa Kuryłowicz, przewodnicząca Jury polskiej edycji Brick Award.

Nagrody i wyróżnienia Brick Award Polska przyznało siedmioosobowe Jury, w składzie:

 

• prof. dr hab. architekt Ewa Kuryłowicz, wiceprezes i generalny  projektant pracowni Kuryłowicz&Associates sp. z o. o., profesor Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, laureatka wielu nagród oraz wyróżnień architektonicznych, przewodnicząca Jury konkursu Brick Award,

• arch. Maciej Miłobędzki, współzałożyciel JEMS Architekci, wykładowca na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej i laureat Honorowej Nagrody SARP, 

• Janusz Kaniewski, projektant, wykładowca Istituto Europeo di Design w Turynie i Royal College w Londynie,

• Ewa P. Porębska, redaktor naczelna magazynu „Architektura-Murator”, która za zasługi dla rozwoju i promocji architektury polskiej otrzymała medal Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP Bene Merentibus oraz medal Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, jurorka konkursu Mies van der Rohe Award 2013,

• Agnieszka Bulanda, redaktor naczelna magazynu „ARCH”, rzecznik prasowy SARP,

• Piotr Sarzyński, dziennikarz tygodnika „Polityka”, zajmujący się problematyką kulturalną, popularyzator sztuki oraz architektury, autor książki "Wrzask w przestrzeni" oraz programu "Blaski i Wrzaski" w TVP1 poświęconych przestrzeni publicznej w Polsce,

• Grzegorz Piątek, krytyk architektury i kurator, członek zarządu fundacji Centrum Architektury, wyróżniony Złotym Lwem na XI Biennale Architektury w Wenecji (2008), Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za 2008 rok oraz Dyplomem Ministra Spraw Zagranicznych za promocję Polski na świecie.

Z ramienia SARP nad prawidłowym przebiegiem konkursu i pracami Jury czuwał Sekretarz Konkursu – Marek Szeniawski.

Nagrodzone projekty

W kategorii Dom wielorodzinny nagrodę przyznano Budynkowi mieszkalnemu we Wrocławiu (ul. Grabiszyńska/Inżynierska), autorstwa Biura Projektów Lewicki Łatak. Jury swój wybór uzasadniło oryginalnym połączeniem klasycznego, skromnego modelu zabudowy miejskiej z wyrazistym, wręcz ekspresyjnym wizerunkiem formalnym. Elegancka i wyrafinowana elewacja została pokryta ceramiką złożoną z elementów o jaśniejszej i ciemniejszej barwie, przeplatających się w charakterystycznym wzorze. Właśnie to umiejętne wykorzystanie tradycyjnego materiału sprawiło, że jest to jeden z najbardziej wyróżniających się obiektów budownictwa mieszkaniowego, powstałego w ostatnich latach w Polsce.

 W kategorii Budynek użyteczności publicznej zwyciężył projekt K. Ingarden J. Ewý - Architekci, na wzór którego powstał Małopolski Ogród Sztuki. Nagroda została przyznana za obecne w tym obiekcie niezwykłe podejście do historycznie ukształtowanej formy i materiału, jakim jest cegła, oraz jego twórcze przetworzenie. Główna ściana została ułożona na nowo z ponad stuletnich, oczyszczonych cegieł, a szklana fasada zyskała, dzięki ceramicznym okładzinom. Jury doceniło także umiejętne połączenie współczesnej stylistyki obiektu ze starą, tradycyjną zabudową znajdującą się w jego otoczeniu.

Również w kategorii Renowacja/Adaptacja/Przebudowa/ Rekonstrukcja zwyciężył obiekt z Krakowa. Muzeum Armii Krajowej zyskało nową przestrzeń dzięki adaptacji starych budynków koszarowo-magazynowych, należących niegdyś do kompleksu zaopatrzenia Twierdzy Kraków. Rewitalizację przeprowadziło biuro AiR Jurkowscy - Architekci. Zrywając z budynku stare tynki odsłonięto ceglane mury, które pieczołowicie oczyszczono. Dach budynku pokryto dachówką ceramiczną, a część nad dziedzińcem przeszklono. Jury wyróżniło ten projekt za wzorcowe wydobycie dawnych walorów budynku z jednoczesnym zbudowaniem atmosfery miejsca, która idealnie pasuje do prezentowanej w muzeum problematyki.

Wyróżnione obiekty i projekty

W kategorii Budynek użyteczności publicznej poza nagrodą główną przyznano także wyróżnienie dla Ratusza i Centrum Administracyjno-Usługowego w Siechnicach, projektu Maćków Pracownia Projektowa. Nowy Ratusz stanowi zalążek planowanego kompleksu urbanistycznego, który przybierze formę przedłużonego placu, otwierającego perspektywy widokowe na ważne publiczne budowle. Nagrodę przyznano za wzorcowe oddanie wyrazu architektonicznego gmachu, odpowiadającego jego randze i publicznemu charakterowi. Specyficzny nastrój i charakter tworzą płaszczyzny ceglanych ścian, wielkoskalowe otwory okienne oraz wieńcząca obiekt, charakterystyczna, dwukondygnacyjna nastawa, dominująca nad placem. Kolejne fazy projektowanej zabudowy placu, będące kontynuacją koncepcji architektonicznej ratusza, stworzą wyjątkową, jednorodną i przyjazną w skali scenerię centrum niewielkiego miasteczka.

Maćków Pracownia Projektowa zdobyła również drugie wyróżnienie w kategorii Renowacja/Adaptacja/ Przebudowa/ Rekonstrukcja za projekt modernizacji budynku Gimnazjum nr 15 we Wrocławiu. Projekt podbił serca Jury szczególną troską architektów o zachowanie zabytkowej formy budynku. Jego autorzy, chcąc uwydatnić pracę wielkiego poprzednika, architekta miejskiego Wrocławia, Richarda Plüddemanna (1846-1910), zrezygnowali z wprowadzenia zupełnie nowych, autorskich elementów budynku. Dzięki temu bezbłędnie udało się wydobyć utraconą, wielowątkową urodę ceramicznej elewacji.

W dodatkowej, specjalnie stworzonej na potrzeby polskiej edycji Brick Award, kategorii Projekt bez realizacji, wyróżnienie zdobyło zgłoszenie Agaty Rogowskiej. Projekt identyfikacji architektury powojennej Wrocławia jest cenną próbą zdefinowania charakteru miasta. Doświadczenia ostatnich lat pokazują, jak potrzebne są podobne analizy. Wyróżnione opracowanie celnie wskazuje inspiracje, z których warto korzystać formułując i oceniając takie wytyczne, jak solidne ceglane budownictwo czerpiące z niemieckiej tradycji rzemiosła, dostojność i funkcjonalność pracowitego Śląska czy tygiel wzorców na styku kultur. Projekt cechuje także uzupełnienie analizy geograficznej o chronologiczną - oprócz nawiązania do niekwestionowanych zabytków jest tu też ślad udanych realizacji z czasów PRL.

W kategorii Projekt bez realizacji wyróżnienie zdobył także Zespół Budynków Biurowych „UBIQ Business Park” autorstwa CDF Architekci z Poznania. Projekt został opracowany z zamiarem rozbudowy zabytkowego budynku koszarowego XV Pułku Ułanów Poznańskich. Jury doceniło udane wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań, materializujących się w szkle i stali, do języka ceglanej, militarnej architektury. Cegła zastosowana fragmentarycznie w nowych pawilonach prezentuje swój współczesny wyraz i pełni rolę łącznika z historyczną architekturą, ułatwiając umiejętny i kulturalny dialog starych i nowych czasów.

W kategorii Dom jednorodzinny nie wyłoniono zwycięzcy i nie przyznano wyróżnienia.

Laureaci nagród oraz wyróżnień w kategoriach: Dom wielorodzinny, Budynek użyteczności publicznej i Renowacja/Adaptacja/Przebudowa/Rekonstrukcja zostali jednocześnie oficjalnymi kandydatami do międzynarodowej edycji konkursu Brick Award 2014, którego rozstrzygnięcie odbędzie się późną wiosną przyszłego roku.

Patronat Honorowy nad polską edycją wydarzenia objął Zarząd Główny Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP).

Patronami medialnymi konkursu są: Architektura - Murator, ARCH, Architektura & Biznes; RMF Classic; www.bryla.pl; www.archirama.pl; www.sztuka-architektury.pl; www.krytyka-architektury.info; www.architektura.info;  www.magazynconsido.pl.

***

O firmie Wienerberger:

Wienerberger działa na polskim rynku od ponad 17 lat. Jako czołowy producent ceramicznych materiałów budowlanych dostarcza nowoczesne rozwiązania, pozwalające na prowadzenie inwestycji w sposób zgodny z najwyższymi światowymi standardami. Połączenie innowacyjnych technologii i dwustuletniej tradycji czyni z Wienerberger technologicznego lidera jakości na polskim rynku z trzema wyróżniającymi się grupami produktów: ceramiczne cegły konstrukcyjne i stropy Porotherm, cegły klinkierowe Terca oraz dachówki ceramiczne Koramic.

Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o. o. jest częścią koncernu Wienerberger AG, największego na świecie producenta cegieł,  lidera w produkcji dachówek ceramicznych w Europie, jak również wiodącego producenta kostki brukowej w centralnej i wschodniej Europie. Wienerberger AG to również firma o ugruntowanej pozycji na rynku systemów rur w Europie. Założona w 1819 roku, na całym świecie posiada ponad 220 zakładów w 30 krajach.